جوانک لاغر اندام را همراهشان می آورند؛ به او دلداری می دهند.

نترس.

برو آزمایش بده؛ جوانکی با پوست گندم گون، دست های سیاه و کمی مشوش.

جلو می آید، – معتاد تزریقی ست، آزمایش می دهد؛ پاسخ مثبت است؛ او مبتلاست به “HIV”.

به نقل از ایسنا، اینجا دروازه غار است؛ یکی از دروازه های قدیمی تهران اطراف حصار ناصری؛ حصاری که در عهد ناصرالدین شاه قاجار در اطراف تهران یا به اصطلاح آن روزها، اطراف دارالخلافه ناصری کشیده شده بود.

حد فاصل خانی آباد و میدان شوش؛ محله ای که این روزها هرندی نام گرفته و شهرتی در پایتخت دارد.

شهرتی که بیشتر برایش برندی منفی است.

عجیب نیست که وقتی در این محله پا می گذاری گروه های دو- سه نفره ای را ببینی که در گوشه کوچه یا در کنار چارچوب خانه ای نشسته اند، سرهایشان پایین است، ژنده پوش و فارغ از گردش جهان در حال کشیدن موادند.

خانه ای بی سقف پارک هرندی، در خیابان هرندی؛ پاتوق یا بهتر بگویم خانه ای بی سقف شده برای معتادان متجاهر، کارتن خواب ها و زنانی که به نان و پول موادشان محتاج اند و مردانی که خرج شان را از زباله های شهر درمی آوردند و به دنبال فروش ضایعاتند.

از خیابان که به فضای داخل پارک نگاه کنی، ردیف هایی از این آدم ها کنار هم نشسته اند و بی آنکه کاری به کار یکدیگر داشته باشند یا موادشان را دود می کنند یا دراز می کشند یا نانی می خورند و یا باهم می گویند و می خندند.

برایشان مهم نیست چه کسی می آید و چه کسی می رود.

برخی شان اصلا به تازه واردها روی خوش نشان نمی دهند و برخی شان هم مهربانند.

کاری به کار کسی ندارند و حتی برنمی گردند تا نگاهی به دور و برشان بیندازند.

فیلم هندی زندگی بی خانمان ها وقتی پزشکان مرکز تحقیقات ایدز، بساط شان را در پارک هرندی عَلَم کردند تا به طور رایگان از ساکنان بی سقفش تست سریع بگیرند، 12 ظهر روز جمعه بود.

اولش کسی محل شان نگذاشت و همه در حال و خیال خود بودند.

چند پزشک، کارشناس ایدز و مددکار داوطلب که دو- سه سالی است در حوزه پیشگیری از ایدز کار می کنند، یکی یکی به سراغ شان رفتند و از آنها خواستند تا برای تست اچ آی وی به میز و صندلی پلاستیکی گروه که در گوشه ای از پارک گذاشته شده بود و رویش چندین جعبه کیت تشخیصی، سوزن و یک بسته شکلات بود، مراجعه کنند و تست دهند.

برایشان توضیح می دادند که اچ آی وی یک بیماری عفونی است که از راه تزریق مواد با سرنگ آلوده و رابطه جنسی خارج از چارچوب منتقل می شود و اگر زود تشخیص دهند، می توانند با خوردن دارو کنترلش کنند.

نتیجه حرف های آن ها جالب و دور از انتظار بود.

این افراد که برچسب معتاد، تن فروش، زباله جمع کن و.

را با خود یدک می کشند، یکی یکی و با روی خوش آمدند تا تست اچ آی وی دهند.

البته مردان راغب تر از زنان بودند.

برخی هایشان می گفتند و می خندیدند و می آمدند تا تست دهند، مانند مرد جوانی که حدودا 30 ساله بود، با خنده جلو آمد، دستش را پیش آورده و می گوید: خانم دکتر آزمایش می گیری بدتر نشیم.

خانم دکتر مواظب باش جوابا قاطی نشه، بشه عین این فیلم هندیا.

او رفت و بعد از 10 دقیقه برگشت، وقتی فهمید که جواب منفی و سالم است، گل از گلش شکفت.

پاکت زباله هایی را که جمع کرده بود، برداشت، راهش را کشید و رفت.

اکثر ساکنان پارک هرندی اطلاعات زیادی از بیماری ایدز ندارند.

یکی شان که به نظر می آید 23-24 سالی داشته باشد، جلو آمده و می پرسید: حالا اگه این بیماری رو داشته باشیم، چی میشه؟، درمون داره؟.

برایش توضیح می دهند که اچ آی وی درمان قطعی ندارد، اما اگر زود تشخیصش دهید و دارو مصرف کنید، کنترل می شود و می توانید بدون مشکل زندگی کنید.

همانطور که سرش را پایین انداخته، گوش داده و سر تکان می دهد.

پاکت کوچک زباله هایش را کنار صندلی پلاستیکی می گذارد و دستش را که حسابی سیاه شده، جلو می آورد.

از او تست می گیرند.

با زخم دستش بازی می کند و منتظر جواب است.

منفی بود.

خیالش راحت شده، پاکتش را برمی دارد.

یک “یاعلی” می گوید و می رود دنبال زندگی اش البته اگر بشود اسمش را زندگی گفت.

مرد دیگری که سن وسال دار و صورتش آفتاب سوخته است، جلو آمده و با همه چاق سلامتی می کند.

می گوید که کمی درباره اچ آی وی می داند؛ می دونم که راه انتقالش رابطه جنسی و تزریقه، ولی اگه رعایت کنی، می تونی با طرفت زندگی کنی.

یکی از رفیقام ایدز داشت.

رفت با یه خانومه ازدواج کرد، زنه هم ایدز گرفت.

زنه از لج شوهره اینقدره داروهاشو نخورد که افتاد مرد.

بچه دارم شده بودن.

به نظرتون میشه بچه شون ایدز نداشته باشه؟ پزشک برایش توضیح می دهد که ممکن است، اما باید آنها را برای تست بیاورد تا مطمئن شوند و اگر مبتلا بودند به آنها دارو می دهند تا بیماری شان کنترل شود.

خوب گوش می دهد و بعد آدرس مرکز تحقیقات ایدز را می گیرد، اما نمی رود.

در نیمکت کناری، نزدیک گروه می نشیند و وقتی از سلامتش مطئمن می شود، همه رفقایش را هم ترغیب می کند که بیایند و آزمایش دهند؛ بچه ها پاشید بیاید آزمایش بدین، بابا اینطوری خیالتون راحت می شه دیگه .

بعد می آید جلو میز پلاستیکی می ایستد، می پرسد خانم دکتر! اجازه هست یه شکلات بردارم .

خانم دکتر حواسش نیست و سرگرم صحبت است.

همانطور منتظر می ماند.

بعد از چند دقیقه دوباره می پرسد خانم دکتر! می گم اجازه هست یه شکلات بردارم .

خانم دکتر لبخند می زند و می گوید اینها را برای شما گذاشته ایم، هرچقدر می خواهید بردارید.

تنها یک شکلات برمی دارد و دوباره روی نیمکت نزدیک گروه می نشیند و حواسش را به حرف های دکترها می دهد.

برای گوش دادن به این اطلاعات هیجان جالبی دارد و هر از گاهی سوالی به ذهنش می رسد.

همانطور که نشسته داد می زند “بچه ها بیاین دیگه.

” برخی محلش نمی گذارند و بعضی ها هم دستش می اندازند.

جواب مثبتی که هیچ کس نمی خواهد بشنود چند مرد جوان که اول کار تست داده بودند، جوان لاغرم اندام دیگری را همراهشان می آورند و به او دلداری می دهند که نترس و برو آزمایش بده.

جوانکی با پوست گندم گون، دست های سیاه و کمی مشوش جلو می آید.

می گوید مواد تزریق می کند.

آزمایش می دهد.

پاسخ مثبت بود.

او به اچ آی وی مبتلا بود.

گروه آرامش شان را حفظ کردند و به او چیزی نگفتند تا دوروبرش خلوت شود.

یکی از اعضای گروه به آرامی و بدون اینکه کسی متوجه شود، بلند شد او را دور از همه به جای خلوتی برد و پاسخ را به او گفت.

برایش توضیح دادند که باید آزمایش های تکمیلی بدهد تا از این موضوع مطمئن شود.

به او اطمینان دادند که نگران نباشد، چون دارو می خورد و بیماری اش کنترل می شود.

فقط باید پیگیر درمانش باشد.

زندگی بر مدار اچ آی وی گروه در مواجهه با افراد اچ آی وی مثبت با آرامش با آنها برخورد می کنند، آرام شان می کند تا نترسند.

چون این آدم ها چیزی برای از دست دادن ندارند و ممکن است با چنین شنیدن چنین خبری به هر کاری دست بزنند.

از طرفی ترس می تواند واکنش های تدافعی در آنها ایجاد کند.

آنها با تکنیک های خود افراد مبتلا را آرام کرده و از نگرانی درشان می آوردند.

به آنها می گویند که ایدز پایان زندگی نیست، بلکه می تواند شروعی تازه باشد برای زندگی.

با یکی از اعضای گروه به میان پارک می رویم تا از کسانیکه حوصله آمدن تا کنار میز را نداشته یا به هر دلیلی رغبتی برای این کار ندارند، تست بگیرند.

چند ساعت که در هرندی بچرخید، دیدن صحنه کشیدن مواد برایتان عادی می شود و دیگر برایتان تعجب برانگیز نیست که چرا همه در گوشه ای نشسته اند با سرهای پایین و دودی که از دهان شان خارج می شود.

کسی هم کاری به کارشان ندارد.

انگار اینجا تکه ای فراموش شده از پایتخت است، وصله ای ناجور که در هیاهوی این شهر گم شده است.

پسر جوانی که تیپ و قیافه خوبی دارد و معلوم است که فقط برای کشیدن مواد به اینجا می آید، بی تفاوت به جنب وجوش بی سابقه پارک، روی نیمکتی نشسته و شیشه می کشد.

یکی از پزشکان رو به او کرده و می گوید نمی خواهید تست اچ آی وی دهید؟ .

با بی تفاوتی می گوید: نه، خودم دو ماه پیش تست دادم.

و به دود کردن شیشه از درون پایپ ادامه می دهد.

مرد دیگری هم روبرویش نشسته و هرویین می کشد.

50 ساله می خورد.

روپوش سفید را که بر تن یکی از اعضای گروه می بیند رو به آنها کرده و می گوید: خانم دکتر! پام خیلی درد می کنه.

ورم کرده.

ببین.

چیکارش کنم؟.

نکنه مرضی چیزی داشته باشم .

او نگاهی انداخته و پاسخ می دهد: کمی راه برو و پایت را در آب ولرم ماساژ بده .

پیرمرد می پرسد: ینی خوب میشه؟ و پاسخ می شنود: ایشالا خوب میشه .

سپس از پیرمردی تست اچ آی وی می گیرند.

انگشت هایش آنقدر سیاه هستند و که وقتی سوزن تست را در آن فرو می کند، انگار که مذاب از آتش فشانی سیاه بیرون زده است.

جواب منفی است، آقا سالمید .

پیرمرد می گوید: خداروشکر.

دستتون درد نکنه، ممنون که به خاطره ما تا اینجا می یاین.

شرمنده ایم که به زحمت میفتین و دوباره سرگرم کشیدن مواد می شود.

خیلی ها می آیند و تست اچ آی وی می دهند، اما همه مرد.

زن ها نه تمایلی دارند و نه حوصله ای برای این کارها.

بعضی هایشان حتی نگاه مان هم نمی کنند و پاسخی هم به حرف های اعضای گروه نمی دهند.

چندتایشان آرایش های غلیظ و زننده ای دارند و برای خودشان می روند و می آیند.

در گوشه ای از پارک هرندی، دختری کم سن وسال نشسته است.

نهایتا 20 سال دارد.

صورتش کوچک و تکیده است.

یا دیدنش مبهوت شدم.

خیلی جوان بود.

با چشم هایی زیبا و صورتی خالی از احساس.

نان شیرمالی روی پایش گذاشته بود و می جوید و با زور جرعه ای آب آن را پایین می داد.

بند و بساطش را ریخته بود دور و برش؛ دو تا دو هزار تومانی کهنه، چند تا زر ورق، یک کیف کهنه قهوه ای و پلاستیکی که توی هم گره خورده است.

یک لباس بافت خاکستری به تن کرده بود با روسری قرمز.

یک پارچه هم دور پیشانی اش پیچیده تا از سرما در امان بماند.

بی حس و بی حالت.

تنها.

نشسته.

یکی از اعضای گروه او را می شناسد.

انگار چند سال پیش در کمپی با او کار می کرده، باورش نمی شود که اینقدر شکسته شده باشد.

کنارش می نشیند و می گوید: منو یادت هست؟ چند ماه پیش توو کمپ بودیم.

ما میومدیم باهاتون صحبت می کردیم و آموزش می دادیم .

نه تکان می خورد، نه حرف می زند، حتی سرش را هم بالا نمی آورد.

همانطور تکه ای از نان شیرمال را که روی زانویش گذاشته می کَند و آن را با زور جرعه ای آب پایین می دهد.

بعد از نیم ساعت صحبت بی پاسخ با او، دخترک بدون اینکه سرش را بالا آورد می گوید: شما خانم افشار هستید.

.

خانم افشار دوباره رو به دخترک کرده و می گوید: آره، یادت اومد.

چیکار کردی با خودت دختر.

تو که داشتی خوب می شدی.

می خوای الان آزمایش بگیرم ازت .

دخترک می گوید: آزمایش نمی خوام، فقط برام دعا کن.

می خوام برم دوا بکشم الان .

ما می رویم تا دخترک با خانم افشار راحت باشد.

شاید حرفی بزند، چیزی بگوید و بتوان کمکش کرد.

برخلاف تصور، این آدم ها خطرناک نیستند.

حتی با اینکه خودشان هیچ چیز نداشتند، اما از غذای ناچیزشان، گربه های هرندی را هم بی نصیب نمی گذاشتند.

گربه ها دوره شان می کردند و غذاها را می قاپیدند.

گربه سفیدی هم سوگولی شان بود؛ ملوس .

خیلی مراقبش بودند.

زهره رستم افشار، ماما و پژوهشگر مرکز تحقیقات ایدز که چندین سال است در حوزه پیشگیری از اچ آی وی کار می کند، می گوید: ما امروز به پارک هرندی آمدیم تا هم درباره هفته اچ آی وی اطلاع رسانی کنیم و هم افرادی که اینجا هستند را ترغیب کنیم تا آزمایش اچ آی وی دهند.

بعد از اینکه جواب آزمایش شان مشخص شد به آنها توضیح می دهیم که چطور باید پیگیر درمان شان باشند.

او ادامه می دهد: برخی از افراد اصلا نمی دانند اچ آی وی چیست و راه های انتقال و پیشگیری از آن را نمی شناسند.

فکر می کنند اچ آی وی واکسن دارد و هیچ زمینه قبلی از این بیماری ندارند.

ما همه این افراد را در پاتوق هایشان آموزش می دهیم.

این کار را دو سال است که انجام می دهیم و به پارک های مختلف می رویم.

امسال کارمان وسیع تر شده و علاوه بر پارک های منتخب به بیمارستان ها، دانشگاه ها، خوابگاه ها و .

می رویم.

افشار می گوید: در بین این افراد آزمایش مثبت هم دیده شده است.

وقتی با مورد مثبتی مواجه می شویم، راهنمایی شان می کنیم تا به مراکز مشاوره بیایند و درمان شان را پیگیری کنند.

اکثر مددکارانی که امروز همراه گروه شدند تا به ساکنان پارک هرندی کمک کنند و آموزش شان دهند، دخترانی جوانند که بدون ترس، اضطراب و تردید آستین بالا زده اند تا آنچه از دستشان برمی آید برای هم نوع شان انجام دهند.

یکی از دختران مددکار که 11 سال است در این حوزه کار می کند، می گوید که هیچوقت از این کار نترسیده است.

او می گوید: بالاخره اتفاقات بد و خطرناک هم وجود دارد، اما من همیشه دلم می خواست بدانم در جامعه چه خبر است.

از دوران مدرسه وارد این حوزه شدم تا شاید کار کوچکی از دستم برآید.

آدم های بی سقف هرندی با اینکه معتاد، کارتن خواب و.

هستند، اما انسانند.

با همه ویژگی های انسانی مثل ناراحتی، خشم، مهربانی، بی تفاوتی و.

اما رها شده اند.

اینجا هم مهربانی و عزت نفس دیدیم، هم تنهایی و عصبانیت و خشونتی که از عمق جان برخی شان بیرون می آمد و شاید شاهدی بود بر همه سختی ها و انگ هایی که تحمل می کنند.

ایسنا – مژگان زینلی پور
کلید واژه ها: ایدز – پارک – معتاد – ناصرالدین شاه – آزمایش – دروازه – خیابان – خانه – بیماری عفونی – مرکز تحقیقات – بی خانمان ها – تشخیص – تزریق – زباله – تهران – کارتن خواب – رابطه جنسی – اچ آی – بی خانمان – فروش – نانی – پیشگیری – معتادان – کارشناس – بیماری – رایگان – پزشکان – مددکار – پایتخت – انتظار