به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک ، برخی از پژوهشگران تاریخ هنر، ۳ عامل اصلی را دلیل شکل‌گیری اولین رنسانس فرهنگی در تاریخ بشریت می‎ دانند:‌

غیرمتمرکز بودن پول،‌ شبکه‎ ارتباطی و هویت اعضای مختلف جامعه. به نظر می‎رسد امروز نیز پس از چند قرن که از رنسانس می‌گذرد، با اینکه در عصر پیشرفت‌های تکنولوژیکی زندگی می‌کنیم، دوباره برخی از این ویژگی‎ ها در جامعه بروز و ظهور پیدا کرده‎اند.

به نظر می‎رسد که رواج بیت کوین و رمزارزهای دیجیتال، رنسانس هنری دیگری را آغاز کرده است، رنسانسی که تازه مراحل ابتدایی آن را تجربه می‌کنیم.

بیت کوین و شبکه‎ مالی و ارتباطی غیر متمرکز

مورخان هنر، عقیده دارند که در طول زمان، رنسانس‌های زیادی اتفاق افتاده‏اند، اما هیچکدام از این رنسانس‌های فرهنگی و هنری، به اندازه‎ تحولی که بین قرن‌های چهاردهم تا هفدهم رخ داد، در دگرگونی و پیشرفت زندگی بشر تأثیرگذار نبوده‌اند. چرا که اولین بار در قرن چهاردهم بود که امکان دسترسی به پول، شبکه ارتباطی و فناوری به صورت غیر متمرکز به وجود آمد.

یکی از عواملی که سبب شد اولین رنسانس هنری موفق در تاریخ بشر، ۳ قرن ادامه پیدا کند، هوشمندی روشنفکران آن عصر در بهره‌گیری از مزایای سیستم غیر متمرکز مالی بود که به لطف تحول در نظام بانکداری ایجاد شده بود.

در این سیستم جدید به دلیل رواج سفته و برات‎های بانکی، مردم این اجازه را پیدا کردند تا بدون محدودیت‏های گذشته، نقدینگی را جابه‌جا کنند و با هم داد و ستد داشته باشند.

تا قبل از این تحولات، لازم بود که نهاد کلیسا بر تمامی نقل و انتقال‎های مالی مهر تأییدی بزند و همین مسأله جابه‌جایی پول را در قرون وسطی بسیار مشکل می‎کرد. در زمان پیدایش رنسانس، با حذف این نظارت، روند جابه‌جایی پول غیر متمرکز شد.

یکی از فواید این نظم نوین مالی، سهولت مسافرت برای مردم بود؛ چرا که تا پیش از آن به دلیل عدم امکان دسترسی به پول، مسافرت و جابه‎جایی برای مردم عادی بسیار دشوار و تقریبا غیر ممکن بود.

امروزه نیز بیت کوین با تمرکززدایی از پول، فرصت‌های مشابهی در اختیار مردم جهان قرار داده است. این روزها در هر کجای این دنیای پهناور که باشید، فقط کافی است به اینترنت دسترسی داشته باشید تا به واسطه‎ بیت کوین قادر باشید هر نوع تراکنش مالی که مد نظرتان است را نهایی کنید.

انقلاب دیگری که در موفقیت رنسانس فرهنگی قرن ۱۴ نقشی حیاتی داشت، اختراع صنعت چاپ بود، چرا که به لطف این اختراع از ارتباطات انسانی نیز تمرکززدایی شد و انتقال پیام دیگر به روابط چهره به چهره محدود نماند.

نکته‎ جالب اینکه در سال‎های آغازین رواج صنعت چاپ نیز مثل این روزهای ما در عصر دیجیتال، بیشتر کتاب‎های مصوری چاپ می‎شدند که به نوعی شبیه میم‎های پرطرفداری بودند که امروزه در شبکه‎های اجتماعی دست به دست می‎شوند. صنعت چاپ و مهارت تصویرسازی، اشتراک‌گذاری ایده‌های مختلف را بسیار ساده کرد و سرعت بخشید.

تمرکز زدایی از ایده‎ها، یکی دیگر از دستاوردهای بیت کوین برای عصر دیجیتال است. بیت کوین با فراهم آوردن استقلال مالی به دور از نظارت نهادهای دولتی، به کاربران فرصت می‎دهد هر عقیده و ایده‎ معترضانه‌ای را بدون ترس و واهمه از عواقب مالی یا معنوی آن در اینترنت منتشر کنند.

استقبال از طراحی و انتشار میم ‎های انتقادی نسبت به اوضاع و احوال زمانه و محبوبیت این تصاویر به ظاهر ساده در بین کاربران، نشان می‎دهد که بار دیگر و چند قرن پس از ابداع صنعت چاپ، شاهد تمرکززدایی از ایده‎ها در زندگی روزمره‎ اعضای جامعه هستیم.

بیت کوین و بازاندیشی مفهوم هویت

بیت کوین با بازاندیشی ارزش پول به شهروندان دنیای دیجیتال آموخته است که با اتکا به فناوری می‎توان در مورد معنا و فلسفه‌ وجودی هر مفهومی اندیشه‌ورزی و تردید کرد.

در قرن ۱۴ میلادی نیز، همین موضوع بود که روشنفکران و مردم عادی را تشویق می‎ کرد تا درباره‎ چرایی ارزش‎های قدیمی بیندیشند و به فکر اصلاح و جایگزینی قوانینی باشند که دیگر کاربرد و اعتبار خود را برای جامعه‎ انسانی از دست داده ‎اند.

علاوه بر این، درست مثل رنسانس فرهنگی اروپا در سال‌های پایانی قرون وسطی، ابداع و رواج بیت کوین، هنرمندان عصر دیجیتال را تشویق می ‎کند تا نگرش و برداشت خود را از واقعیت و امر واقع تغییر دهند و مانند این ارز دیجیتال که تعریف پول واقعی را تغییر داده است، واقعیت را با شکل و سبک جدیدی به مخاطب عرضه کنند.

دسترسی به مخاطب و مشتری خارجی همواره یکی از دغدغه‎ های هنرمند ایرانی بوده است. مرور تاریخ هنر کشور ایران نیز نشان می‎ دهد که هر زمان هنرمند ایرانی فرصت حضور روی صحنه‎ های جهانی را به دست آورده است، شکوفایی و پیشرفت هنری جامعه نیز سرعت بیشتری به خود گرفته است.

بیت کوین بهترین تکنولوژی است که می‎تواند مجوز ارتباط هنرمند ایرانی را با بازارهای جهانی صادر کند و محدودیت‎ های قدیمی را از پیش پای هنرمندان بردارد. کم‌رنگ شدن مرزبندی‌های جغرافیایی از جمله عواملی بود که روند تحولات رنسانس فرهنگی را بین قرن‌های چهاردهم تا هفدهم، سرعت بخشید.

رواج بیت کوین نیز در روزگار ما تقریبا مرزهای ترسیم شده بین کشورها را از میان برداشته است و همین ویژگی، بهترین فرصت را برای عرض اندام هنرمند ایرانی در بازارهای جهانی فراهم آورده است.

اگر شرایط امروز خود را با گذشتگان مقایسه کنیم، احتمالا ما حال و روز آن نسلی را داریم که در سال‎های آخر قرون وسطی زندگی می‎کردند و دوران گذار از قرون وسطی به عصر رنسانس را تجربه می ‎کردند.

به همین دلیل هیچ بعید نیست مورخان نسل‎های آینده از دوران ما به عنوان عصر فروپاشی یاد کنند، عصری که بسیاری از نهادها و ساختارهای اجتماعی آن سقوط کرده بودند و جایگزینی نیز برای این نهادها در دسترس نبوده است.

شاید بسیاری از ما به این مسأله بی‌توجه باشیم، اما ما جزو آن دسته از مسافران تاریخ هستیم که در عصر تغییر و تحولات اجتماعی زندگی می ‎کنند و همین تغییرات بنیادین است که به تدریج زمینه‎ ظهور رنسانس هنری و فرهنگی را در یک جامعه فراهم می‎آورد.

منبع: عصر اقتصاد