یک کارشناس صنعت فولاد در یادداشتی ضمن تشریح وضعیت بازار فولاد کشور و بررسی مشکلات و موانع پیش روی آن تاکید کرده است که افزایش نرخ دلار و به دنبال آن نرخ تورم سبب افزایش شدید قیمت محصولات فولادی شده است.

– با این حال با انتشار خبرهای مثبت در فضای سیاسی کشور می توان پیش بینی کرد که بازار فولاد با کاهش قیمت بسیار زیادی روبه رو شود.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازایسنا، در یادداشت اشکان بهرامی آمده است: از آغاز سال جاری، همزمان با افزایش قیمت دلار و متعاقبا نرخ تورم، شاهد افزایش شدید قیمت محصولات فولادی بودیم؛ به نحوی که در برخی از کالاها مانند میلگرد، این افزایش بیش از 100 درصد بود که این موضوع اعتراضهای فراوانی به دنبال داشت.

از واحدهای نوردی گرفته تا مقامات قضایی و حتی رییس جمهور که در آخرین دیدار با تولیدکنندگان فولاد و محصولات پتروشیمی، به این موضوع اشاره داشتند.

با بررسی دلایل افزایش بی محابای قیمت محصولات فولادی در ماه های اخیر، می توانیم به پیش بینی درستی از ادامه ی مسیر این بازار دست یابیم و نگاه اجمالی به روند قیمت ها در ماه های پیش رو داشته باشیم.

کرونا و بازار جهانی با گسترش همه گیری ویروس کرونا، بسیاری پیش بینی می کردند همانند سال های 2008 و 2009 که بحران مالی به وقوع پیوست، قیمت کالاهای پایه (Commodity) با کاهش شدید تقاضا و قیمت مواجه شود.

در آغاز این پیش بینی درست به نظر می رسید.

در برخی از کالاها از جمله فولاد، شاید در فصل اول سال 2020 شاهد کاهش قیمت بودیم، اما قیمت ها شروع به افزایش کرد و به سطوح قیمتی پیشاکرونایی رسید.

برای مثال شاخص قیمت شمش فولادی حوزه ی  CIS تحویل کشورهای جنوب شرقی آسیا از قیمت حدود 450 دلار در اواسط ژانویه با کاهش 20 درصد به حدود 370 دلار در ماه آپریل رسید اما دوباره به مرور با یک روند افزایشی شدید به حدود 436 دلار در ماه آگوست رسید.

دلایل متعددی را برای این رفتار بازار می توان بازشمرد که مهمترین آن، کاهش تولید همزمان با کاهش تقاضا از طرف تولیدکنندگان فولاد بود.

همچنین اختلال در احصاء و حمل سنگ آهن در کشورهای استرالیا و برزیل (و بنابراین کاهش موجودی انبارهای مواد اولیه) و اجرای برنامه های گسترده انبساطی اقتصادی در کشور چین که منجر به افزایش ناگهانی تقاضا برای محصولات فولادی شد، از دیگر دلایل مهم بود.

ایران نیز (به عنوان دهمین کشور تولیدکننده فولاد با تولید 27 میلیون تن فولاد خام  و صادراتی حدود 11 میلیون تن در سال گذشته) نمی تواند رفتاری فارغ از بازار جهانی داشته باشد.

گرچه بسیاری بر این باور هستند که با وجود عدم وابستگی تولید فولاد به واردات و یارانه گسترده ی انرژی دولت برای تولید فولاد، نباید قیمت گذاری محصولات داخلی به بازارهای جهانی مرتبط باشند، اما تولید کنندگان بزرگ فولاد مانند فولاد خوزستان و ذوب آهن اصفهان به عنوان بزرگترین صادرکنندگان شمش و تختال فولادی نظر دیگری دارند.

بر همین اساس قیمت فوب شمش فولادی صادارتی ایران نیز پس از کاهش از حدود 400 دلار در ماه ژانویه به 320 دلار در ماه آپریل بار دیگر به حدود 400 دلار در روزهای جاری بازگشته است.

بر اساس فرمول قیمت گذاری شمش فولادی عرضه شده در بورس کالای ایران که نسبتی از قیمت فوب شمش صادراتی است ( 95 درصد قیمت فوب شمش صادراتی در قیمت دلار نیما) افزایش حدود 80 دلاری در هر تن در چهار ماه حتما بر قیمت داخلی تاثیرگذار بوده است.

(برگرفته از محاسبات امیر صباغ، مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه گذاری ایمیدرو) عدم رعایت کف عرضه از طرف واحدهای تولیدکننده شمش و تختال فولادی بر اساس نامه ی شماره 60/112585 مورخ 1397/05/01 با موضوع ابلاغ دستورالعمل تنظیم بازار محصولات فولادی، مقرر شد کارخانه های تولیدکننده شمش و تختال فولادی درصد مشخصی از تولید خود را در بورس کالا عرضه کنند؛ در غیر اینصورت اجازه ی صادرات نخواهند داشت.

همینطور واحدهای نورد که این محصولات را خریداری می کردند، بایستی بین 60 تا 75 درصد آن را در بورس کالا عرضه می کردند.

در عمل اما این موضوع محقق نشد و پس از کش و قوس های فراوان و تغییر معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت (جعفر سرقینی) این موضوع به فراموشی سپرده شد.

در نهایت نیز عرضه های قطره چکانی منجر به این شد که برای مثال در سال 1398 تنها دو میلیون و 721 هزار  و 219 تن از حدود 17 میلیون شمش تولیدی (به عبارتی تنها 16 درصد) در بورس کالا عرضه شود.

با توجه به میزان صادرات شمش فولادی در سال 1398 (حدود پنج میلیون تن)، دست کم هشت میلیون تن از شمش تولیدی در خارج از ساختار بورس معامله شده که نظارت مشخصی بر آن نیست.

در سال 1399 نیز بر اساس گزارش آماری انجمن تولیدکنندگان فولاد، شاهد تولید پنج میلیون و 562 هزار تن بیلت و بلوم در پنج ماهه نخست سال بوده ایم که میزان عرضه در بورس کالای ایران در مدت زمان مشابه حدودا یک میلیون تن بوده است (یک میلیون و 160 هزار و 728 تن)! این موضوع به افزایش متوسط نرخ شمش فولادی عرضه شده در بورس کالای ایران در فروردین ماه سال جاری، به میزان 42 هزار و 657  ریال برای هر کیلو به 72 هزار و 788 ریال در  تیر ماه به طور متوسط انجامید.

متعاقبا قیمت محصولات فولادی نیز به طور مثال برای میلگرد با افزایش شدیدی روبرو شد و نرخ میلگرد سایز 14 نیشابور در حالی که در ماه فروردین برای هر کیلوگرم 6000 تومان بود به حدود 11 هزار تومان در تیر ماه رسید.

  افزایش قیمت دلار بی شک فولاد از معدود محصولاتی است که از مواد اولیه آن یعنی از سنگ آهن گرفته تا فناوری تولید آن، همگی در داخل کشور قابل تامین بوده و با اغماض بدون وابستگی خارجی در کشور در حال تولید است اما به علت نقدشوندگی بسیار بالای این کالا، بازار فولاد در سال های اخیر به عنوان یکی از بازارهای جذاب سفته بازی در کنار بازار دلار، سکه و حتی بورس شناخته می شود.

با مقایسه افزایش قیمت دلار و قیمت هر کیلو میلگرد سایز 14 کارخانه نیشابور در بازار آزاد، متوجه کشش پذیری بسیار بالای محصولات فولادی در مقابل افزایش قیمت دلار خواهیم شد.

با دو برابر شدن قیمت دلار از مرداد 1398 تا مرداد 1399، شاهد دو برابر شدن قیمت میلگرد نیز هستیم.

در کمال تعجب شاهد این هستیم که در یکسال گذشته، در برهه هایی از زمان همچون اسفند سال گذشته یا تیر ماه سال جاری، قیمت میلگرد داخلی که به صورت سنتی همیشه پایین تر از قیمت های جهانی بوده است، حتی بالاتر از قیمت جهانی معامله شده است.

( منبع قیمت میلگرد در منطقه ی  CIS مجله متال بولتن بوده است) پیش بینی بازار فولاد با انتصاب جناب سرقینی به عنوان سرپرست وزارت صمت، فعالان بازار انتظار تکرار تجربه قبلی در زمان صدارت ایشان را دارند که واکنش بازار و کاهش نسبی قیمت ها خود حاکی از این موضوع است.

(برای مثال میلگرد در بازار آزاد از هر کیلوگرم 11 هزار تومان تا حدود هر کیلوگرم  9000 تومان کاهش داشته است.

)  همینطور با توجه به افزایش شدید عرضه شمش فولادی در بورس کالا بطوریکه تنها طی دو عرضه در روزهای 14 و 21 مرداد، مقدار 170 هزار و 215 تن (معادل تقریبا کل عرضه  ماه گذشته) عرضه شده بود.

به نظر می رسید فعلا شاهد ثبات یا کاهش در قیمت انواع محصولات فولادی باشیم؛ اما با افزایش قیمت دلار در بازار آزاد، غول خفته ی فولاد بار دیگر از زیرخاکستر سربیرون آورده که شاهد افزایش مجدد قیمت ها طی روزهای گذشته بوده ایم؛ بطوری که قیمت میلگرد نیشابور سایز 14 درعرض 10 روز ازکیلویی 9050 تومان در اول شهریورماه به 10 هزار و 300 تومان در روز چهارشنبه 12 شهریور رسیده است.

ازآنجا که براساس فرمول قیمت گذاری شمش به این شرح است: قیمت پایه شمش داخلی عرضه شده در بورس = %95  (متوسط قیمت دلار نیما) * ( متوسط قیمت شمش صادراتی)؛ لذا کاملا منطقی است که با افزایش قیمت دلار یا افزایش قیمت های جهانی فولاد حتما شاهد افزایش قیمت فولاد نیز باشیم.

با افزایش قیمت دلار آمریکا در بازار آزاد از 21 هزار تومان به بیش از 24 هزار تومان و متعاقبا افزایش قیمت دلار نیما، انتظار می رفت قیمت ها نیز افزایش داشته باشند.

روند کاهشی و ثبات در بازار سرمایه طی روزهای اخیر نیز ازجمله دلایلی است که فعالان اقتصادی با نیم نگاهی به نقدشوندگی بالای محصولات فولادی، بخشی از سرمایه های سرگردان خود را به این بازار وارد کرده و باعث افزایش تقاضاهای سوداگرانه شده اند؛ اما اگر به هر دلیلی با نزدیک شدن به انتخابات کشور آمریکا، خبرهایی مثبت در فضای سیاسی کشور منتشر شود، به علت رکود گسترده در تقاضای واقعی محصولات فولادی مثلا در بخش ساختمان، ایجاد جو احتمالی انتظاری منفی در این بازار یا تثبیت نرخ ارز در عددهای مشخص، می توان پیش بینی کرد که بازار فولاد با کاهش قیمت بسیار زیادی روبرو شود که این موضوع احتیاط زیادی را از جانب فعالان اقتصادی می طلبد.

انتهای پیام
کلید واژه ها: محصولات فولادی – فولاد – افزایش – بازار فولاد – محصولات – قیمت – فولادی – بازار – افزایش قیمت دلار – نرخ تورم – افزایش نرخ دلار – یادداشت – تولیدکنندگان – افزایش قیمت – وضعیت بازار – موضوع – بررسی – افزایش نرخ – رییس جمهور – صنعت فولاد – قیمت دلار – کاهش قیمت – کشور – تورم – دلار – شدید – نرخ دلار – پیش بینی – فراوانی – کارشناس