خبرگزاری مهر – گروه استانها: گردو یکی از درختانی است که از تمام بخش های آن از ریشه گرفته تا تنه درخت، برگ، میوه، پوست سبز، پوست چوبی و مغز گردو در صنایع مختلف آرایشی، بهداشتی، غذایی، صنایع و معادن، شیرینی پزی و مصارف دارویی استفاده می شود به طوری که از گردو به عنوان گیاهی معجزه آسا یاد می شود و به واسطه بهره مندی از خواص قابل توجه؛ مصرف آن توصیه شده است.
در این میان استان همدان از قطب های گردو کاری کشور محسوب می‌شود و گردوهای تولیدی آن از نظر میزان چربی، درصد بالای مغز نسبت به‌کل میوه و سفیدی و درشتی مغز از بهترین گردوهای جهان هستند به طوری که همین خاصیت‌ها و ویژگی‌های برجسته سبب شده توجه مسئولان امر طی سال‌های اخیر بیشتر متوجه تویسرکان شود تا از این ظرفیت خدادادی در راستای توسعه اقتصادی و ارز آوری بهره لازم برده شود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در همین خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه گردو یکی از محصولات مهم خشکباری در دنیا محسوب می شود و در کشور ما نیز از جایگاه مهمی برخوردار است، گفت: گردو در استان همدان نیز محصول مهم باغبانی به شمار می رود و در بسیاری از شهرستان‌های استان همدان زیر کشت رفته است.
گردو سومین محصول خشکباری کشور به لحاظ سطح زیر کشت و تولید است
حجت الله شهبازی با بیان اینکه در ایران گردو سومین محصول خشکباری به لحاظ سطح زیر کشت و تولید است و بعد از پسته و بادام رتبه سوم را به خود اختصاص داده، گفت: گردو در استان همدان دومین محصول باغی بعد از انگور است اما به لحاظ سطح و تولید چهارمین محصول بعد از انگور، سیب و هلو به شمار می‌رود.
شهبازی با بیان اینکه ایران حدود ۱۲.۶ درصد گردوی دنیا را در اختیار دارد و سطحی معادل ۱۵۰ هزار هکتار را به کشت گردو اختصاص داده اما از نظر تولید ۷ درصد تولید گردوی دنیا را با ۲۶۱ هزار تن تولید داراست، گفت: در استان همدان ۱۹ هزار و ۳۰۰ هکتار سطح زیر کشت باغات گردو است و ۱۳ درصد باغات گردوی کشور در استان همدان قرار دارد.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان تولید سال جاری گردو در استان همدان را ۵۴ هزار و ۴۰۰ تن و نزدیک به ۲۱ درصد تولید گردوی کشور عنوان کرد و گفت: این اعداد نشان می‌دهد همدان دارای مزیت نسبی در تولید گردو است.
سرانه تولید گردو در دنیا به ازای هر نفر حدود ۰.۵ کیلوگرم، در کشور ۳.۳ کیلوگرم و در استان همدان افزون بر ۳۰ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال است شهبازی با بیان اینکه سرانه تولید گردو در دنیا به ازای هر نفر حدود ۰.۵ کیلوگرم، در کشور ۳.۳ کیلوگرم و در استان همدان افزون بر ۳۰ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال است، اظهار داشت: در بین شهرستان های استان همدان تویسرکان رتبه اول سطح زیر کشت را با ۵ هزار و ۶۰۰ هکتار به خود اختصاص داده و ۲۹ درصد از گردوی استان در تویسرکان کشت و کار می شود.
وی با بیان اینکه تولید شهرستان تویسرکان از ۵۴ هزار و ۴۰۰ تن گردوی تولیدی استان همدان حدود ۱۵ هزار و ۸۰۰ تن است، اظهار داشت: در تویسرکان متوسط عملکرد بیش از ۲ تن و ۹۰۰ کیلوگرم در هر هکتار است در حالی که در کشور ۲ تن و ۲۰۰ کیلو گرم است و این موضوع نیز نشان دهنده مزیت تولید گردو در تویسرکان و استان همدان است.
شهبازی با بیان اینکه ایران در واقع سومین کشور تولید کننده گردو در دنیا است و بعد از چین و آمریکا حرف برای گفتن دارد؛ گفت: همدان در بین استان های مختلف کشور از نظر سطح و تولید گردو بالاترین تولید را به خود اختصاص داده است به طوری که ۲۱ درصد تولید و ۱۳ درصد سطح زیر کشت را عهده‌دار است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه یکی از کارهای مهمی که دنبال می شود طرح سرشاخه کاری باغات گردو در استان همدان است، اظهار داشت: بخش اعظم سطح زیر کشت گردو در استان همدان و حتی کشور به وسیله نهال های بذری صورت می گیرد و این نهال ها باعث تنوع ارقام و تنوع محصول شده و غیر یکنواختی تولید را رقم می زنند که این موضوع مشکلاتی را به وجود می‌آورد و بر همین اساس به دنبال اجرای طرح سرشاخه کاری باغات گردو هستیم.
شهبازی با بیان اینکه یکی از مشکلات اساسی در باغات گردو سرمازدگی باغات است که در فصل بهار خسارت بر جای می‌گذارد، گفت: در طرح سرشاخه کاری گردو ارقامی استفاده می‌شود که دیر برگرده باشند تا خطر سرمای بهاره را پشت سر بگذارند ضمن اینکه با یکنواختی محصول قابلیت مکانیزه و برداشت و فرآوری را داشته باشند.
امسال ۱۳۱ هزار پیوند در طرح سرشاخه کاری گردو به اجرا در آمده است
وی با بیان اینکه متوسط سطح زیرکشت را نیز به وسیله اجرای این طرح افزایش می‌دهیم، گفت: در ۳ سال گذشته اجرای این طرح در استان همدان به صورت گسترده آغاز شده به طوری که در سال ۹۶ حدود ۸ هزار پیوند، در سال ۹۷ حدود ۲۷ هزار پیوند و در سال جاری بیش از ۱۳۱ هزار پیوند در طرح سرشاخه کاری گردو به اجرا در آمده است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه با پیش‌بینی‌های صورت گرفته امیدواریم در اجرای این روند طی سال‌های آتی موفق ظاهر شویم، گفت: برنامه ها به سمتی است که باغداران به این موضوع توجه کنند و خود کار را انجام دهند تا بتوانیم از منابع آب و خاک و اقلیم استفاده حداکثری و تولید بهتری داشته باشیم و جایگاه خود را در صادرات دنیا به دست آوریم.
صادرات ۴۰۳ تن گردو به ارزش ۳ میلیون دلار از همدان
کارشناس مسئول توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی استان همدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه طی ۷ ماهه سال گذشته صادرات گردو و مغز گردو از استان همدان حدود ۵۵۰ تن به ارزش ۵.۲ میلیون دلار بوده است، اظهار داشت: این آمار در ۷ ماهه سال جاری به ۴۰۳ تن به ارزش ۳ میلیون دلار رسیده است.
داریوش سرحدی با بیان اینکه در ۷ ماهه امسال اگر محصول گردو را از صادرات خشکبار جدا کنیم ۸ هزار و ۲۷۸ تن خشکبار از استان همدان صادر شده است، گفت: در ۷ ماهه سال گذشته ۱۱ هزار و ۱۴۰ تن خشکبار به ارزش ۴۰ میلیون دلار از استان همدان صادر شده که ارزش دلاری در سال جاری افزایش و تناژ کاهش داشته و این موضوع به قیمت ها در بازار جهانی هدف مربوط است.
وی با بیان اینکه در صادرات گردوی امسال روند کاهشی را شاهد هستیم که این موضوع از بازارهای خارجی و قیمت دلار نشات می گیرد، اظهار داشت: سال گذشته به لحاظ قیمتی برای صادرکننده مناسب تر بود.
کارشناس مسئول توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی استان همدان گفت: یکی از مقوله هایی که در بحث صادرات عنوان می‌شود رقابت محصول در کشورهای دیگر است به طوری که هر چه محصول از لحاظ کیفیت و کمیت رقابتی تر باشد صادرات بهتر خواهد بود.
وی با بیان اینکه ارزش دلاری صادرات گردو نسبت به پارسال کاهش دارد، اظهار داشت: برخی کشورهای دنیا در خصوص صادرات گردو در زمینه بسته بندی، کیفیت و مواردی از این قبیل حرف برای گفتن دارند.
سرحدی با بیان اینکه اگر مجموع صادرات خشکبار از استان همدان را در نظر بگیریم در مجموع افزایش صادرات را شاهد هستیم اما در صادرات گردو و مغز گردو روندی کاهشی داریم، گفت: بیشتر گردوی تولیدی تویسرکان به سمت بازار ترکیه می رود و ترکیه از بازارهای بزرگ گردوی ایران محسوب می شود.
هرچه بتوانیم زنجیره تولید را در محصولات کشاورزی داشته باشیم قیمت تمام شده کمتر می شود و از نظر کیفیت تولیدی شاهد ارتقاء وضعیت هستیم وی با بیان اینکه در سایر کشورها به زنجیره تولید دقت می‌شود چرا که هرچه بتوانیم زنجیره تولید را در محصولات کشاورزی داشته باشیم قیمت تمام شده کمتر می شود و از نظر کیفیت تولیدی شاهد ارتقاء وضعیت هستیم، اظهار داشت: در همدان هنوز زنجیره گردو شکل گرفته در حالی که یکی از قطب‌های اصلی تولید گردو در کشور هستیم.
کارشناس مسئول توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه بیشتر کشورهای دنیا در قالب باغ‌های بزرگ این کار را انجام می دهند، اظهار داشت: در زنجیره گردو مراحل کشت، برداشت، سورت و بسته بندی انجام و محصول تحت یک برند خاص برای کشورهای دیگر ارسال می شود اما این موضوع در جامعه ما رخ نداده و بیشتر کارها سنتی انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه یک کارخانه بسته بندی گردو با پوست در استان همدان وجود دارد اما برای مغز گردو بیشتر به صورت دستی کار می‌شود و کارخانه سورت و بسته بندی مغز گردو در استان همدان به صورت قابل توجه وجود ندارد، گفت: اگر بخش خصوصی وارد این مقوله شده و به موضوع توجه کند تسهیلات خوبی به وی واگذار می شود.
سرحدی با بیان اینکه یکی از طرح‌های مورد نظر جهاد کشاورزی استان همدان در بحث سرمایه گذاری اشتغال و تولید است و اگر بخش خصوصی وارد شود و طرح را به گونه‌ای ارائه دهد که سودآوری داشته باشد مورد حمایت قرار می گیرد، اظهار داشت: گردو در بین صادرات خشکبار استان همدان در رتبه یک یا ۲ قرار دارد به طوری که با پایان یافتن فصل برداشت؛ گردو رفته‌رفته هر ماه سهم خود را در صادرات بیشتر می کند.
وی با بیان اینکه مغز گردو در رقابت با مغز بادام، برگه های زرد آلو و توت خشک در رتبه بالاتر صادراتی قرار دارد، گفت: از آبان‌ماه به بعد صادرات گردوی استان همدان رو به افزایش می رود.
استفاده از پوست گردو در حفاری چاه نفت
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهادکشاورزی استان همدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه در زمینه ایجاد صنایع تبدیلی و فرآوری گردو به دنبال جذب سرمایه گذار هستیم، اظهار داشت: در حال حاضر یک شرکت در شهرک صنعتی فرسفج فعال است که پوست گردو را درجه بندی کرده و به پودر تبدیل می کند که از آن برای حفاری چاه های نفت استفاده می شود.
حسن محمدی گفت: این واحد پودر خشک گردو را آسیاب کرده و در حفاری چاه‌های نفت و جلوگیری از ریزش چاه و بالا رفتن استحکام از پوست گردو استفاده می شود.
وی با بیان اینکه این سرمایه گذار پوست گردو را خریداری کرده و توسط آسیاب هایی که در مجموعه مستقر دارد آنها را درجه بندی و به پودر تبدیل می کند، گفت: این محصول فرآوری شده به شرکت ملی نفت ارائه می شود.
وی با بیان اینکه در تویسرکان یک واحد در شهرک فرسفج فعال است و یک واحد دیگر نیز از سازمان صنعت معدن مجوز فعال گرفته که حتی گفته می‌شود کمبود منابع اولیه دارند، گفت: طبق شنیده ها پوست خشک گردوی تویسرکان را سرمایه گذاران ترکیه ای خریداری می کنند و به این جهت واحدهای ایجاد شده در استان همدان با کمبود مواد اولیه روبرو هستند و با ۵۰ درصد ظرفیت خالی کار می کنند.
حتی یک کیلو پوست گردو هم در تویسرکان دور ریخته نمی‌شود
وی با بیان اینکه حتی یک کیلو پوست گردو هم در تویسرکان دور ریخته نمی‌شود، گفت: در حوزه کارهای ترویجی اقداماتی صورت گرفته و کشاورزان عمده از امور مطلع هستند اما رسانه‌های جمعی باید به این موضوع و اطلاع رسانی بیشتر کمک کنند.
حسن محمدی با بیان اینکه دو واحد بسته بندی گردو نیز در شهرستان تویسرکان فعال است که گردو را سورت و بسته‌بندی می‌کند، اظهار داشت: هر کدام از این واحدها ظرفیت ۵۰۰ تن بسته بندی گردو و در مجموع یک هزار تن را شامل می‌شوند.
وی با بیان اینکه در زمینه تولید روغن گردو یک مجوز برای سرمایه گذار در شهرک صنعتی ویان صادر شده که روغن کنجد، بادام و گردو تولید خواهد کرد، گفت: عملیات اجرایی ساخت این واحد ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و به سیستم بانکی معرفی شده تا با دریافت تسهیلات طی یک سال آینده به بهره‌برداری برسد.
وی با بیان اینکه اگر فردی برای ایجاد صنایع فرآوری گردو متقاضی باشد در اولویت قرار می گیرد، گفت: ۸۰ درصد تسهیلات بانکی از محل اشتغال روستایی با سود ۶ درصد قابل پرداخت است و از محل بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه نیز با سود ۱۴ درصد در مناطق برخوردار و با سود ۱۲ درصد در مناطق محروم به سرمایه‌گذاران تسهیلات پرداخت می شود.
۴۰۲ واحد صنایع تبدیلی کشاورزی در استان همدان راه اندازی شده است
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهادکشاورزی استان همدان اضافه کرد: در حال حاضر ۴۰۲ واحد صنایع تبدیلی در استان همدان راه اندازی شده است و ۱۱۰ واحد نیز ایجاد خواهد شد.
وی با بیان اینکه در زمینه بسته بندی مغز گردو سرمایه‌گذار جذب نشده است، گفت: البته واحد های بسته بندی خشکبار در استان همدان فعالیت دارند که توان بسته بندی مغز گردو را هم دارند اما به طور مشخص واحد بسته بندی مغز گردو در استان همدان نداریم.
آنچه مسلم است؛ گردو نه تنها یک محصول چندمنظوره کشاورزی است بلکه ظرفیتی بی‌بدیل برای بهره‌وری در حوزه اقتصادی به شمار می‌رود و می‌تواند همدان را به جایگاه صادراتی خود نزدیک کند.
مهد طلای سبز ایران باید از ظرفیت این موهبت بزرگ الهی با برنامه‌ریزی‌های دقیق، علمی، کارشناسانه و هدفمند بیشترین بهره‌وری را در مسیر رونق بخشی به اقتصاد خود ایجاد کند و این امر جز با همکاری عموم مردم، دستگاه‌های اجرایی مختلف و تشکل‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد محقق نمی‌شود.
