به گزارش خبرگزاری مهر، روح الله میرصانعی در نامه‌ای به رئیس سازمان بورس اعلام کرد: در حال حاضر با افزایش حجم نقدینگی در بازار سرمایه فشار زیادی بر روی هسته معاملات وجود دارد. بروز هرگونه اختلال در عملکرد سامانه معاملات، کل بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار می دهد و علاوه بر نارضایتی سرمایه گذاران، مشکلات فراوانی را متوجه شرکت های کارگزاری می کند.
آنچه که مسلم است این سامانه معاملات پاسخگوی نیاز فعلی بازار سرمایه نیست و به طریق اولی پاسخگوی توسعه‌ای آتی بازار نخواهد بود. به نظر می‌رسد که در میان مدت باید سامانه معاملات قوی‌تری را جایگزین کرد و در کوتاه مدت به منظور کاهش فشار بر روی هسته معاملات و در راستای رفع مشکلات حیاتی نرم‌افزاری بازار پیشنهادات ذیل ارائه می شود:
۱. برای کاهش تعداد سفارشات ارسالی به سطح معاملات محدوده قیمت عرضه های اولیه برداشته شود و رقابت قیمتی کاملا باز وجود داشته باشد. در این صورت خریداران برای وارد کردن قیمت عرضه های اولیه باید اطلاعات مالی شرکت را تحلیل و بررسی کنند و آنگاه با توجه به ارزش ذاتی سهام، قیمت مد نظر را وارد کنند.
در این حالت می توان محدودیت های شدید حجمی خرید عرضه های اولیه که اکنون اعمال می شود را بسیار بازتر کرد. در روش فعلی عرضه اولیه، بورس از طرف خریداران وارد مذاکره با فروشندگان می شود و محدوده قیمتی که پایین تر از ارزش ذاتی سهام است را برای رقابت اعلام می کند. همان طور که آمار نشان می دهد اکثر قریب به اتفاق عرضه های اولیه خریداران در سقف محدوده قیمت، سفارش ها را وارد می کنند.
متاسفانه در این حالت نیاز سرمایه گذاران به تحلیل از بین می رود و حضور عموم مردم و افزایش سفارشات را در روزهای اولیه شاهد هستیم چرا که بورس با دخالت در کشف نرخ تعیین محدوده قیمتی کمتر از ارزش ذاتی سهام، یک موقعیت بسیار کم ریسک و دارای بازده بالا را فراهم کرده است. بنابراین در هر عرضه اولیه شاهد افزایش تعداد کدهای معاملاتی و فشار بیشتر به سطح معاملات خواهیم بود.
هسته معاملاتی که اختلال در آن یا قطع شدن آن به معنی قطع شدن کل معاملات بورس و تعطیلی بازار است. با توجه به موارد فوق پیشنهاد می شود بورس بدون دخالت در قیمت گذاری امکان تعیین نرخ بدون محدودیت قیمت را در عرضه های اولیه فراهم سازد تا موقعیت شبیه رانتی که کم ریسک و پر بازده است را به وجود نیاورد و باعث تعمیق تحلیل شود. بی شک در این حالت تعداد سفارشات عرضه های اولیه کاهش قابل ملاحظه ای خواهد داشت و مسیر حرکتی بورس نیز به استانداردهای جهانی نزدیک تر خواهد شد.
۲. پس از عرضه های اولیه به منظور جلوگیری از ایجاد صف های خرید طولانی که خود فشار و هسته معاملات را افزایش می‌دهد به مدت محدود بطور مثال دو یا سه روز بعد از عرضه اولیه، دامنه نوسان حذف یا حداقل سه برابر دامنه نوسان معمول شود. این امر کمک خواهد کرد بازار بدون فشار و هسته معاملات زودتر به قیمت تعادلی دست یابد ضمن آنکه در روزهای بعد از عرضه اولیه که معمولاً صف خرید تشکیل می‌شود یکی از دغدغه‌های همه فعالان بازار نحوه اولویت بندی سفارشات است که ممکن است باعث افزایش بدبینی سرمایه‌گذاران به دست‌اندرکاران بازار شود. با این روش سلامت بازار نیز افزایش می‌یابد و به دلیل آنکه صفی تشکیل نمی‌شود، نگرانی‌ها در خصوص سرعت چینش سفارشات در صف و رعایت انصاف رنگ می بازد.
۳. ایجاد صف های خرید یا فروش پدیده صف نشینی را ترویج می‌کند، ارزش تحلیل در بازار را کاهش می‌دهد و رسیدن به نقطه تعادل قیمتی سهم را طولانی تر یا فرسایشی می سازد. هیجان صف نشینی باعث ترغیب سرمایه گذاران غیر حرفه ای به تشدید سفارشات در صف می شود. بسیاری از سرمایه‌گذاران حضور در صف های خرید و فروش و کسب سود کوتاه مدت از این طریق را به تحلیل و سرمایه‌گذاری بلندمدت ترجیح می دهند چرا که صف‌های خرید و فروش تقویت کننده دیدگاه کوتاه مدت نوسان گیرانه است.
لذا افزایش تدریجی دامنه نوسان (به طور مثال هر ۶ ماه ۰.۵ درصد) در کاهش صف های تشکیل شده موثر خواهد بود و سرمایه گذاران را به استفاده از تحلیل‌های درست ترغیب می‌کند تا از رفتار توده وار پرهیز کنند. کاهش صف های خرید و فروش اثرات قابل توجه بر کاهش فشار بر روی سامانه معاملات دارد. نقطه اوج ورود سفارش به سامانه معاملات زمان چینش صف ها در ابتدای بازار است که با کاهش صف، پیک فشار بر سامان رفع می شود.
۴. وجود حجم مبنا باعث می شود رسیدن به نقطه تعادل قیمتی سهم، طولانی‌تر یا فرسایشی و وجود صف‌های خرید و فروش ادامه دار شود. تبعات صف‌های خرید یا فروش نیز در بند قبل شرح داده شد لذا پیشنهاد می‌شود به صورت تدریجی حجم مبنا کاهش یابد تا بطور کلی حذف شود.
۵. در سامانه های معاملاتی بورس و فرابورس حداکثر تعداد سفارش هر سهم در هر سفارش افزایش یابد. این امر باعث می شود تعداد سفارش های وارد شده به سامانه معاملات و متعاقباً فشار و سامانه معاملات کاهش یابد.
