به گزارش خبرنگار مهر، محدودیتهای منابع ارزی و ضرورت استفاده هدفمند از دلارهای نفتی و غیرنفتی، دولت را به طراحی راهکارهای خلاقانهای دست زده است که تا پیش از این به دلیل دسترسی به منابع نفتی به آنها حتی فکر هم نمیکرد. یکی از آنها واردات در مقابل صادرات است که تا مدتها اگرچه خواسته مصرانه فعالان اقتصادی در ابتدای مقرراتگذاری ارزی در سال ۹۷ بود، اما بانک مرکزی در آن مقطع به هیچ عنوان حاضر نبود زیر بار آن برود. اما به مرور که دولت تصمیم گرفت راه را برای صادرکنندگان در ارزآوری باز کند تا در مقابل، رفع تعهد ارزی آنها با مشکلات کمتری مواجه باشد، این روشها نیز روی کار آمد و بانک مرکزی پذیرفت تا این تسهیلات را نیز برای صادرکنندگان در روشهای بازگشت ارز در نظر بگیرد.
تأمین ارز به روشی که بانک مرکزی در مقابلش مقاومت میکرد
اما اکنون واردات در مقابل صادرات به یکی از روشهای اصلی مدنظر بانک مرکزی تبدیل شده و استفاده زیادی از آن انجام میشود؛ به نحوی که خبرها حکایت از آن دارد که ارز حاصل از صادرات اکنون به یکی از منابع اصلی مورد استفاده واردکنندگان کشور در تأمین نیازهای ارزی قرار میگیرد. واقعیت آن است که این روش، اگرچه هنوز هم باید با اصلاحاتی مواجه باشد و دولت به این اندازه در حوزه استفاده از ارز صادراتی برای واردات دخالت نکند، اما باز هم این روش بیش از سایر روشهای اعلامی از سوی بانک مرکزی، مدنظر صادرکنندگان قرار دارد.
در این میان، وزارت صنعت، معدن و تجارت در اقدامی جدید، زمینههای لازم را برای استفاده از ارز صادراتی به منظور واردات کالاهای اولویتدار که عمدتاً شامل مواد اولیه کارخانجات و ماشینآلات و قطعاتی است که نمونههای مشابه داخلی ندارند، فراهم کرده است، در حالیکه نظر فعالان اقتصادی آن است که ممکن است به مرور زمان، این دخالت دولت منجر به ایجاد بروکراسی شده و باز هم کار را کند نماید.
کاهش صفهای رفع تعهد ارزی و تخصیص و تأمین ارز
البته طی بیست روز گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت بر روی این روش با توافق بانک مرکزی تمرکز کرده است، راه برای رفع تعهد ارزی بسیاری از صادرکنندگان باز شده و دیگر نیاز نیست آنها علیرغم واگذاری ارزهایشان به واردکنندگان، در صفهای طولانی رفع تعهد ارزی باقی بمانند.
در مقابل، صفهای مرتبط با تأمین ارز از سوی واردکنندگان در بانک مرکزی نیز کاهش یافته و به جای اینکه واردکنندگانی که ارز خود را از منابع مختلف از جمله صادرکنندگان تأمین کرده اند، در صفهای طولانی تخصیص و تأمین ارز بایستند، اکنون در مسیر هموارتری حرکت میکنند که این خود زمینهساز تأمین ارز مورد نیاز مواد اولیه بسیاری از تولیدکنندگان شده است.