به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، با وجود جمعیت قابل توجهی که از فناوری دیجیتال در خاورمیانه استفاده می‌کنند (با نفوذ 80 تا 90 درصدی تلفن‌های هوشمند در بازارهای پیشرو)، استفاده از پول نقد همچنان قابل توجه است.

تنها حدود یک‌سوم معاملات خرده فروشی به دلیل عواملی همچون زیرساخت‌ها و عدم توسعه خدمات پرداخت دیجیتالی، تعداد پایین مصرف‌کنندگان و بخش‌های بازرگانی و همچنین تعصب فرهنگی نسبت به پول نقد، به صورت الکترونیکی انجام می‌شود.

با این حال ابتکارات جدید دولتی و تنظیم مقررات، همراه با ورود ارائه‌دهندگان پرداخت محلی، منطقه‌ای و جهانی جدید، تغییرات به سرعت در حال رخ دادن است. علاوه بر این، همه‌گیری کرونا در منطقه همچون سایر مناطق، باعث تسریع روند پذیرش تراکنش دیجیتالی و دوری از پول نقد شده است.

محققان در این مقاله برای بررسی چشم‌انداز پرداخت‌های جدید و در نظر گرفتن معنای این چشم‌انداز در آینده، از شرکت‌های خدمات پرداخت که در خاورمیانه فعالیت می‌کنند، درباره تغییرات کلیدی مورد انتظار در پنج سال آینده سؤال‌هایی را پرسیدند.

یافته‌های این تحقیق مسائل مختلف در زمینه‌های فشارهای صنعت، نیروهای بالقوه مخرب، تغییر ترجیحات در پرداخت و چشم‌اندازهای بانک‌ها، بازیگران حوزه فناوری، شرکت‌های مخابراتی، فین‌تک‌ها و دیگران را در این محیط که به سرعت در حال تحول است، روشن ساخته است.

پذیرش پرداخت دیجیتالی در حال شتاب گرفتن است

حتی پیش از همه‌گیری نیز پرداخت‌های دیجیتال به سرعت در حال رشد بود. تعداد تراکنش‌های پرداخت دیجیتال مصرف‌کنندگان در امارات متحده عربی بین سال‌های 2014 تا 2019 با نرخ سالانه بیش از 9 درصد در حال افزایش بوده است، در حالی که در همین بازه رشد متوسط سالانه در اروپا 4 تا 5 درصد بوده است. بیش از همه اینها عربستان سعودی رشد نجومی پرداخت با استفاده از کارت را مشاهده کرده است: رشد بیش از 70 درصدی بین فوریه 2019 و ژانویه 2020.

این نرخ‌های چشمگیر رشد در اثر همه‌گیری افزایش بیشتری یافته است. میان شاغلان پرداخت‌کننده که در نظرسنجی شرکت کردند، بیش از سه چهارم (80 درصد) تخمین زده‌اند که پرداخت‌های غیر نقدی در نتیجه همه‌گیری بیش از 10 درصد در سراسر منطقه افزایش یافته است و 43 درصد معتقدند که این افزایش بیش از 20 درصد بوده است. داده‌های برخی از کشورها نشان‌دهنده نرخ رشدی حتی بیش از این مقدار است: به عنوان مثال تراکنش‌ها با استفاده از دستگاه POS در عربستان، تا ماه منتهی به ژانویه سال 2021 دو برابر شد.

علاوه بر این، شرکت‌های خدمات پرداخت انتظار دارند تغییرات به سمت دیجیتالی شدن دائمی باشد: در این نظرسنجی، 90 درصد پیش‌بینی کردند که حداقل نیمی از کاربران جدید به جای بازگشت به پول نقد، از پرداخت‌های دیجیتالی استفاده خواهند کرد. علاوه بر این بیش از نیمی از پاسخ‌دهندگان نظرسنجی اظهار داشتند که رشد پرداخت‌های غیرنقدی تا پنج سال آینده با قوت ادامه خواهد داشت و در نتیجه افزایش تجمعی تراکنش‌های دیجیتالی بیش از 50 درصد بالاتر از سطح 2020 در سراسر منطقه خواهد بود.

ترجیحات روش‌های پرداخت در حال تغییر هستند

نرخ مهاجرت از روش‌های پرداخت با پول نقد به پرداخت‌های دیجیتال نه تنها در حال رشد بوده است بلکه در ترجیحات بیان شده توسط مصرف‌کنندگان نیز مشهود است. در یک نظرسنجی از مصرف‌کنندگان، 58 درصد از مصرف‌کنندگان در خاورمیانه میزان ترجیح بالای خود در استفاده از روش‌های پرداخت دیجیتال را ابراز داشتند، در حالی که تنها 10 درصد قویا پول نقد را ترجیح می‌دادند.

هنگامی که از شرکت‌های خدمات پرداخت درباره اولویت پرداخت توسط مصرف‌کنندگان پرسیده شد، 60 درصد از افرادی که مورد بررسی قرار گرفته بودند، بیان کردند که انتظار دارند کیف پول الکترونیکی تأثیرگذارترین روش پرداخت دیجیتال باشد (شکل 1).

در کمال تعجب این میزان از اعتماد به کیف پول‌های الکترونیکی بیشتر از آسیا است، در جایی که اکوسیستم کیف پول دیجیتالی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است: تنها 38 درصد از پاسخ‌دهندگان آسیایی در یک نظرسنجی مشابه همین نظر را داشتند. این دو منطقه از جهات دیگر نیز متفاوت هستند. در نظرسنجی مرتبط با خاورمیانه، 53 درصد از پاسخ‌دهندگان پیش‌بینی کردند که کارت‌های غیر تماسی و کیف‌های عبوری مبتنی بر ارتباطات غیر تماسی/نزدیک میدان، در مقایسه با 30 درصد از پاسخ‌دهندگان در دیگر مناطق آسیا (شکل 2) بر بازار تسلط خواهند داشت.

تنها 27 درصد از پاسخ‌دهندگان خاورمیانه کدهای QR را برنده احتمالی می‌دانند در حالی که 54 درصد در دیگر مناطق آسیا برنده احتمالی در روش پرداخت را کدهای QR می‌دانند. در حالی که در آسیا به نظر می‌رسد کارشناسان بانکی و غیر بانکی نظر مساعدی نسبت به کدهای QR دارند (بیش از 50 درصد)، پاسخ‌دهندگان در خاورمیانه با این نظر موافق نیستند و کمتر از 10 درصد از متخصصان بانک‌ها در برابر 40 درصد از کارشناسان غیر بانکی از کد QR حمایت می‌کنند.

در حالی که کیف پول‌های مبتنی بر حساب در آسیا و برخی از کشورهای اروپایی نفوذ بالایی دارند، بخش‌هایی از خاورمیانه شاهد رشد زیاد کارت‌ها و کیف پول‌های مبتنی بر کارت هستند. به عنوان مثال در عربستان سعودی، تراکنش‌ها به وسیله کارت غیر تماسی با استفاده از POS از زمان شروع همه‌گیری 10 درصد در ماه و پرداخت‌ها از طریق کیف‌های مبتنی بر کارت 18 درصد در ماه افزایش یافته است. با گذشت زمان روش‌های پرداخت نوپا با تکیه بر کد QR ممکن است سهمی از بازار خاورمیانه را به خود اختصاص دهد، اما در کشورهایی که زیرساخت‌های لازم به خوبی در آنها توسعه یافته است، افزایش پرداخت‌های دیجیتالی با استفاده از کارت به احتمال تسریع خواهد یافت.