به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، به نقل از فابانیوز، عصر چهارشنبه میزگرد «جایگاه و نقش پرداخت یاران در اکوسیستم پرداخت خرد» با حضور علیرضا بزرگمهری، مدیرعامل شرکت سابین تجارت آریا و «محمدرضا عباسی»، مدیر نظارت بر شبکه پرداخت (شاپرک)، «پرهام بهین‌شاد» مدیرعامل شرکت هدایت هوشمند قرن، «اصغر باباپور» مدیر امور تحقیق و توسعه بازار بانک ایران زمین و«علی نوروزی» مدیرعامل شرکت فن‌آوا کارت برگزار شد. بزرگمهری مدیریت این پنل را برعهده داشت.

 

پیش از آغاز این پنل، «محمد مراد بیات» مدیرعامل مرکز فابا در سخنانی خواستار عدم تقابل میان PSPها و پرداخت یاران شد و تاکید کرد باید ببینیم بازیگران جدید عرصه پرداخت به دنبال چه هستند و چه جایگاهی دارند. آیا جایگاه آنان را تعیین کرده ایم تا بتوانیم نقششان را تببین کنیم؟

 

این میزگرد که با حضور جمع قابل توجهی از فعالان و علاقه مندان این حوزه در محل مرکز فابا برگزار شده بود، بیش از 2 ساعت به طول انجامید که بخش نخست از آن را می توانید در ادامه بخوانید:

 

علیرضا بزرگمهری  مدیر پنل «جایگاه و نقش پرداخت یاران در اکوسیستم پرداخت خرد» در ابتدای این میزگرد گفت: فعالیت پرداخت یاران و مباحث مربوط به آن سابقه ای 8-9 ساله‌ البته نه با این اسم بلکه با نام PSPها و مگاPSPها به عنوان یک نگاه و نگرش خوب و مناسب در صنعت پرداخت آغاز شد اما به دلایل متعددی که لزوما فنی نیستند در مراحل مختلف تغییر شکل دادند.

 

وی افزود: مهر سال گذشته که بحث پرداخت یاری به عنوان یک بازیگر نوظهور در بازار حوزه پرداخت کشور مطرح شد، شرکت سابین تجارت آریا به همراه تعداد زیادی از شرکت های فعال در این حوزه احساس شعف و شور بسیاری کردند که رگولاتور بالاخره به این نیاز واقعی بازار تصمیم به پاسخ گرفته است. سند اول الزام که منتشر شد، سند ناقصی بود و بسیاری از مباحث در آن مطرح نشده بود، با کمک و همراهی بخش خصوصی ظرف مدت کوتاه 4-3 ماهه، ورژن های بعدی سند منتشر شدند که دارای پختگی، درک و اجرایی شدن داشتند.

 

مدیرعامل سابین تجارت آریا افزود: امروز که تقریبا یک سال از این موضوع می گذرد و 16 شرکت تا به امروز مفتخر به دریافت تفاهم نامه پرداخت یاری شده اند. میخواهیم به بررسی نقش و فیدبک های اضافه شدن پرداخت یارها به صنعت پرداخت به عنوان بازیگران جدید این حوزه بپردازیم. شاید این موضوع منجر به آن شود که بخش نظام های پرداخت بانک مرکزی و شرکت شاپرک در تعامل و ارتباط بیشتر با بخش خصوصی قرار بگیرند و طی جلسات منظم سازمان دهی شده بتوانند این نظرات را دریافت کنند چرا که این موضوع به ما در رسیدن به یک نقطه بلوغ واقعی کمک کند.

 

وی تاکید کرد: به این دلیل که دوستان در نظام های پرداخت و شاپرک زحمت بسیار زیادی متحمل می شوند اما گرداندن یک کسب و کار در این روزها چالش های مختلفی در بر دارد که بخشی از آن به این تفاهم و مجوز برمیگردد. با تعداد زیادی نامه از دادستانی و شاپرک مواجهیم، البته ما خوشحال میش‌ویم که این دوستان مدام حال ما را می پرسند و اینجا یاد این بیت شعر می افتم که اگر با ما نبودش هیچ میلی، چرا جام مرا بشکست لیلی!

 

بزرگمهری در ادامه گفت:‌با این مبحث از اساتیدی که در پنل حضور دارد و هرکدام از آنها سبقه طولانی در هریک از مباحث مربوط به صنعت پرداخت دارند در ابتدا از آقای دکتر باباپور که در هر دو کسوت فعالیت کردند و قبل از شکل گیری شاپرک به عنوان مدیرعامل شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و همکار گروه فابا در بنیان گذاری تفکری که منجر به شکل گیری شاپرک شد حضور داشتند و اکنون در حوزه بانکی در مقابل ایستاده اند شروع می کنیم.

 
نقش پرداخت یاری را در صنعت پرداخت چه می‌بینید؟ فکر می‌کنید این بازیگر جدید چه چالش هایی را باید برطرف کند و همچنین چه مشکلات و نقاط قوتی را در این زمینه مشاهده می‌کنید؟

 

باباپور: نخست بهتر است به این موضوع بپردازیم که چرا موضوع پرداخت یاری مطرح شد و به طور خلاصه به سابقه این حوزه کاری نگاهی بیندازیم. پس از آنکه انحصار در مجوز برای شرکت‌های PSP ایجاد شد، از جایگاه مختلف شروع به تحت فشار قرار دادن نظام حاکمیت کردند که وقتی شما در مجموعه انحصار ایجاد کرده اید، عملا اجازه نمی دهید بازیگران دیگری که می توانند عملکرد بهتری نسبت به بازیگران فعلی داشته باشند وارد صنعت پرداخت شوند.

 

از سوی دیگر به شکل کاذبی قیمت شرکت ها را بالا برده اید و از طرفی درآمدهای بسیار زیادی برای شرکت های PSP ایجاد کرده اید به گونه ای که دیگر نیازی نمی بینند نوآوری ایجاد کنند. از سوی دیگر، افرادی که گروه های مشتری ویژه و مختص خود را دارند و به دنبال حفظ مشتریان خود در این حوزه هستند به ناچار باید مشتریان خود را با PSPها به اشتراک می گذاشتند چرا که یک سر هر کسب و کاری به پرداخت و مبادلات مالی می رسد. شرکت های پرداخت عموما 2 رویکرد در قبال کسب و کارهای و کسانی که متقضای سرویس هستند در پیش می گیرند، نخست اینکه می گویند کل سرویس خدمات خود را به ما متصل کنید که در این صورت مشتریان ما زیر مجموعه مشتریان آنها می شوند و به این ترتیب هر زمان که بخواهند می توانند ما را حذف کنند.

 

از طرفی دیگر شرکت های فین تک که به دنبال کسب مجوز بودند عنوان می کردند که ما توانایی و هنر آن را داریم که بخش هایی از بازار را که بخش های نادیده گرفته شده از سوی شرکت های PSP هستند را پوشش دهیم و حتی حاضر به اخذ کارمزد از آنها و اجرای مدل های درست در حوزه پرداخت هستیم.

 

بانک مرکزی در نهایت در پاسخ به درخواست فین تک ها با هدف اینکه مجوزهای متعددی را در این حوزه ارائه ندهند و اصل قوانین موجود را مخدوش نکند اعلام کرد که به کسانی که در این حوزه می توانند به عنوان شرکت های حوزه پرداخت خدماتی را ارائه دهند با این شرط که به عنوان زیرمجموعه شرکت های خدمات پرداخت فعالیت کنند با این تفاوت که دیگر نیازمند در اختیار داشتن الزاماتی که برای شرکت های PSP چه از نظر فنی و چه از نظر زیرساختی در نظر گرفته ایم نیستند، به این ترتیب می توانند از این بستر استفاده کنند و در حوزه بازار شروع به فعالیت کنند.

 

به این ترتیب پرداخت یارها با این تعریف ایجاد شدند تا با هدف اجرای یک مدل درست در پرداخت و ارائه خدمات پرداخت به بخش هایی از بازار که به دلیل بزرگ بودن شرکت های PSP نادیده گرفته شده اند به ارائه خدمات پرداخت بپردازند.

 
بزرگمهری: شرکت فن آوا کارت، یک شرکت PSP است که نگاه متفاوتی به حوزه پرداخت یاری دارد و از ترس و نگرانی که اغلب در بقیه شرکت های PSP نسبت به بازیگران جدید این حوزه وجود دارد به دور بود. نگاه فن آوا به بازیگران جدید صنعت پرداخت چگونه است؟ فن آوا پرداخت یاران را یار می بینند یا رقیب؟

 

نوروزی: واقعیت این است که بیاید آب را گل نکنیم. درباره فلسفه وجودی پرداخت یاری هم صحبت نکنیم چرا که قبول کرده ایم این این بازیگر جدید باید حضور داشته باشد. صحبت کردن درباره اینکه چرا پرداخت یاران به وجود آمده اند خودِ اب گل آلود کردن است. پیشتر گفته بودم که انحصار PSPها شکسته شود که خیلی ها از این حرف من ایراد گرفته بودند معتقدم اگر آب جمع شود لجن می شود، باید راهی را باز کرد که این آب به جریان بیفتد یکی از عواملی که باعث می شود این آب به جریان بیفتد پرداخت یاران هستند. این اعتقاد قلبی من است که باید این اتفاق رخ دهد. اما چرا پرداخت یاران اکنون جایگاه خود را به خوبی پیدا نکرده اند؟ اکنون که 16 شرکت تفاهم نامه پرداخت یاری را امضا کرده اند به نظر می رسد هنوز جایگاه و نقش خود را به خوبی درک نکرده اند.

 
PSPها پاسخگوی کسب و کارهای جدید نیستند و پرداخت یاری باید شکل بگیرد

 

ما به عنوان PSP نقشی برعهده داریم که بر اساس آن می توانیم به کسب و کارها کمک کنیم و نقش رگولاتوری خود را ایفا کنیم. شرکت های PSP با توجه به مجوزهایی که در اختیار دارد با مسائل مختلفی چون پلیس فتا، دادستانی، ارزیابی شاپرک و …مواجه هستند. خوب است که پرداخت یارها هم اضافه شدند تا نامه هایی را از سوی این نهادها نیز دریافت کنند و متوجه شوند که فعالیت در این فضا آنطور که فکر می کردند راحت هم نیست. این موضوع مهمی است چرا که همه این حوزه را فضای پر درآمدی می بینند اما خوب است که چالش های آن را نیز ببینید.

 

از سوی دیگر ما به عنوان شرکت PSP با مشکلاتی مواجه هستیم، بسیار بزرگ شده ایم و جواب فین تک ها و استارتاپ ها را نمی دهیم.برخی از PSPها ادعا می کنند که خدماتی که فین تک ها می توانند ارائه دهند را می توانند ارائه کنند ولی با چه سرعتی؟آیا شرایط بازار امروز جوابگوی سرعتی که شما دارید است؟ معتقدم که نه.

 

شعار فن آوا کارت این است که برای هر کسب و کار یک راه کار وجود دارد. ما پاسخگوی کسب و کارهای جدیدی که ایجاد می شود نیستیم و پرداخت یاری باید شکل بگیرد.

 
بزرگمهری: 2 سوال ساده از آقای عباسی دارم. نخست اینکه دارنده تفاهم نامه پرداخت یاری چه تفاوتی با سایر شرکت‌هایی که این سرویس‌ها را از طریق یک PSPارائه می دهند وجود دارد؟ با توجه به اینکه تعریف خود از پذیرنده را در پرداخت یاری ملاک قرار داده‌ایم که منهای IPG و MPGاست. در بقیه بخش ها مانند APPها تعریف پذیرنده مشخص نیست و اگر نگاه ما به سرویس ها Card Not Present باشد که تصور ما از پرداخت یاری هم Card Not Present است، آیا تعریف ما از پذیرنده به IPG و MPG خلاصه می شود؟ آیا در بقیه موارد که تعریف پذیرنده معنایی ندارد هم کاری باید انجام شود؟

 

عباسی: پرداخت یاری موضوع جدیدی برای ما بود و اگرچه شیوه کاری آن پیشتر در قالب درگاه های واسط انجام می گرفت اما نام جدیدی گرفته بود و قصد داشت با سیاست ها و هدف های جدیدی به فعالیت های خود ادامه دهد و متفاوت از حوزه های کاری پیشین بود. پرداخت یار باید بداند کجا مسئول است و از جنبه ها و جایگاه های مختلف چه خطراتی بر سر راهش وجود دارد.

 
کسب کار درگاه‌های واسط ادامه دار نخواهد بود و در آینده بسته خواهد شد

 

شرکت های PSP یک سری خدمات ارائه می کردند، اما یک سری خدمات احتمالا برای آنها جذابیتی ندارد و یا در هزینه و فایده آنها موضوعیت ندارد. از سوی دیگر، برخی از پرداخت یارها سرویس های نو و تازه ای ارائه می کردند و جای آنها در صنعت پرداخت خالی بود و به همین ترتیب پرداخت یاری شکل گرفت و صرفا این نبود که چند جوان در حال ارائه خدماتی هستند بلکه سرویس های قشنگی ارائه می کنند که نیاز هستند به این صنعت اضافه شوند. اما اینکه چه نیازی به وجود این تفاهم نامه وجود دارد و چه تفاوتی میان پرداخت یارها و شرکت هایی که درگاه واسط هستند و برخی از آنها همچنان فعال هستند اما رنج پرداخت یاران را تحمل نکرده اند وجود دارد، باید گفت که در آینده روند به همین صورت نخواهد بود همانطور که در شروع نیز بسیاری از این درگاه های واسط بسته شدند چرا که یا یک تجمیع کننده وجود داشته باشد و حالت دیگری وجود ندارد، و کسب کار این شرکت ها ادامه دار نخواهد بود و در آینده بسته خواهد شد. این دستور صریح دادستانی نیز هست و عملا باب جدیدی برای فعالیت برای پرداخت یاران گشوده شده است.

 

این تفاهم نامه در آینده کارکردهای دیگری نیز دارد، بسیاری از شرکت های پرداخت یار به شاپرک رفت و آمد می کنند و نشست های بحث و گفت وگو باهم داریم و طرح های جدید و نویی دارند و برخی از طرح ها نیز مغایر با سیاست های کشور است.

 

تفاهم‌نامه پرداخت یاری در آینده کارکردهای مختلفی خواهد داشت/پرداخت یاران POS  را فراموش کنند

 

تفاهم نامه های پرداخت یاری در آینده بابی می شود که برای اینکه این شرکت ها بتوانند کارکردهای دیگری را به صنعت پرداخت اضافه کنند. کمااینکه یک درگاه واسط که هم اکنون فعال است پس از یک مدتی تعطیل می شود و عملا نمی تواند به فعالیت ادامه دهد. علاوه بر آن طرح ها و ایده های جدیدی که پرداخت یاران ارائه می دهند منجر به متفاوت شدن نقش ها می شود و به PSPها نیز کمک می کند که جایگاه خود را بیش از پیش پیدا کنند. در مدل های استاندارد، PSPها مجری هستند و پردازش اطلاعات کارت را برعهده دارند نقش های دیگری نیز وجود دارد که پرداخت یارها برای آن نقش ها وارد این حوزه شده اند.

 

پرداخت یارها اکنون یک سری بازاریابی انجام می دهند و مشتریان خاصی را وارد این حوزه می کنند، برخی از شرکت های پرداخت یار پروژهایی قابل توجهی را انجام داده اند که نیازمندی های جدیدی را پاسخ داده اند. این تفاهم نامه در آینده کارکردهای متعدد و متنوعی خواهد داشت.

 

در پاسخ به سوال دوم شما نیز باید بگویم که زیبایی پرداخت یاری این است که POS  را فراموش کند، چرا؟ زیبایی حوزه پرداخت یاری ارائه سرویس ها و کارکردهای جدید و متنوع است، کارکرد POS که مشخص است و در جهان بالاترین درصد بازار را دارد و در ایران نیز بیشتر از 90 درصد بازار را در اختیار دارد اما قرار نیست در ادامه باقی بماند. پرداخت یارها قرار است ایده های جدید را در قالب ابزارهای غیرحضوری ارائه کنند.

 

خرید دستگاه POS برای کشور به صرفه نیست، یک ابزار کاملا سنتی است و در آینده نیز قرار نیست تمرکز بیشتری بر روی آن انجام شود و دلیلی وجود ندارد بازیگران جدید وارد صنعت پرداخت کنیم که بخواهند همان کار شرکت های قدیمی را انجام دهند. ما شنوای ایده های جدید در این زمینه هستیم.

 

بهین شاد در پایان در جمع بندی این بخش از میز گرد، گفت: درباره نقش پرداخت یار چه در شبکه پرداخت کشور و یا در کشورهای پیشرفته جهان باید گفت که در کشورهای مختلف جهان، PSPها مجری هستند و پرداخت یارانی که در کشور ما با کسب مجوز از بانک مرکزی و شبکه شاپرک وارد بازار شده اند، نقش آن را دارند که وظایف PSPهای ما را انجام دهند.

خوب است که نگاه ما به CNP است اما مشکل بزرگی که ما پرداخت یارها با آن مواجه هستیم این است که 86 درصد از تراکنش های سال گذشته در کشور ما CP بوده است و 14 درصد از آن CNP بوده است، به طور مثال 200 پذیرنده IPG داریم 20 پذیرنده IPG تامین تراکنش آن PSP را انجام می دهد و عملا 80 پذیرنده تراکنش پایین دارند. در فضای موبایلی نیز مشکلات خاص خودش را دارد و شرکت هایی با بودجه 300 میلیارد تومنی کار خود را آغاز می کنند و تبلیغات تلویزیونی گسترده انجام  میدهند و پرداخت یار هم نیستند و با اتصال کار خود را پیش می برند. من فکر میکنم باید به چالش های پیش روی پرداخت یارها بپردازیم.

 

اصل پرداخت یاری بسیار خوب است و روش اجرا شدن آن نیز درست است. اما مشکل PSPها هستند، چند شرکت بازاریابی که هیچ کجا ثبت نشده اند و یا زیرسوئیچی که مشخص نیست به چه نحو فعالیت می کند. گاها خود من مشاهده کرده ام مواقعی که ممیزی شاپرک اجرا می شود تا زمان آغاز فعالیت اولین PSP شاپرک از دو ماه قبل زیرسوئیچی قطع می شود که شاپرک آن را نبیند و آن را تداخل سیستمی می خوانند. این مشکلات هیچ گاه شناسایی نمی شوند. ما از قانون مداری و اجرای قانون خوشحال می شویم اما انتظار داریم بانک مرکزی، شاپرک و PSPها اولین کاری که انجام دهند این باشد که شرکت های بازاریابی که مطالبه سهم تراکنش می کنند را شناسایی و ساماندهی کنند. پیشنهاد من این است که هر PSP پرداخت یارهایی که دارد را گلچین کند و اگر بازاریابی وجود دارد از پرداخت یارها پذیرنده را دریافت کنند.