ایرنا- پژوهشگر حوزه مداحی گفت: مراکز و نهادهای مذهبی باید فرهنگ نقد مداحی را نهادینه کنند و در این زمینه تحقیق و پژوهش کنند.

– به گزارش سایت قطره و به نقل ازخبرنگار اجتماعی ایرنا عباس دلجو روز دوشنبه در نشست نقد آسیب شناسی مداحی در بنیاد دعبل خزاعی افزود: اولین و مهمترین نقد در آسیب شناسی مداحی به تشکل های مذهبی و نهادهای متولی این حوزه برمی گردد که در این زمینه فرهنگ سازی نکرده اند.

وی گفت: کی از مسائل مهم در آسیب شناسی مداحی این است که به نقد افکار بپردازیم و افراد را نقد نکنیم.

یکی از معضلات آسیب شناسی در این زمینه توجه نکردن به آداب و اخلاق نقد است.

چون هر کسی به خود اجازه می دهد کتاب یا دیدگاهی را نقد کند در حالی که صاحبنظر نیست.

وی افزود: مداحی از موهبت های الهی است و کسی که می خواهد به نقد مداحی بپردازد باید شخصیت والایی از نظر علمی داشته باشد.

دلجو گفت: آزادی در اظهارنظر یکی دیگر از مشکلات در این زمینه است.

چون سیستمی در آسیب شناسی مداحی وجود ندارد.

درحالی که یک نقاد و منتقد باید با انواع نقد آشنا باشد تا بتواند به نقد بپردازد و مساله مهم در عرصه نقد توجه به اصلاح و تاثیر تربیتی نقد است که گاهی به آن توجه نمی شود.

* نقد را با تعصب آمیخته نکنیمدلجو با اشاره به تاریخچه نقد گفت: فرهنگ نقد یکی از دستاوردهای تاریخ بشری است که زمان ارسطو و افلاطون به وجود آمد و در فلسفه نوین نقد به معنای یک رشته علمی و سازمان یافته برای افزایش شناخت موثر و اصلاح اطلاعات و تجزیه و تحلیل داده هاست.

وی افزود: البته گاهی تعصب با نقد آمیخته می شود و اگر در جامعه شاهد ارائه نقد از سوی بسیاری از افراد هستیم به این دلیل است که این افراد فکر می کنند اطلاعات و تجربیاتشان کافی و صحیح است در حالی که هنر نقد نیازمند آموزش است.

این پژوهشگر مذهبی اضافه کرد: همه ما عقاید و اطلاعاتی داریم و تلاش می کنیم تا هر موضوعی را با اطلاعات خودمان بسنجیم در حالی که دلیلی بر کامل و صحیح بودن اطلاعات ما نیست و به همین دلیل باید میان تعصب و نقد تفکیک قائل شد تا بر اساس حساسیت های فردی، مکتبی یا خودحق بینی به نقد نپردازیم.

وی افزود: در فلسفه نوین اصول و انواع نقد، زمینه ها و نتایج نقد بررسی می شود و نقد زمانی مخرب است که افراد ناآگاه با تکیه بر نظریات شخصی خود وارد این عرصه شده و این مساله آسیب های بسیاری به جامعه وارد می کند.

یعنی شخص نقاد ناخواسته با جهالت علمی خود به آسیب تبدیل می شود.

* انواع نقد را بشناسیمدلجو گفت: هر کسی که می خواهد وارد عرصه نقد شود باید با انواع آن آشنا باشد.

چون هر موضوعی را می توان از دیدگاه های مختلف مانند علمی، ادبی، جامعه شناسی، روان شناسی، فرهنگی، تاریخی و فلسفی به نقد کشید و در نقد آسیب شناسی مداحی نیز باید نوع آن را مشخص کنیم.

وی از ضرورت تحقیق و پژوهش نقد در حوزه مداحی و مرثیه سرایی سخن گفت و اظهار داشت: محمد سنگری به نقد ادبی کتاب می پردازد یا رسول جعفریان از نگاه تاریخی کتابی را نقد می کند و از طرف دیگر می بینیم ملاآقا دربندی کتابی عرفانی می نویسد و استاد شهید مرتضی مطهری با نقد تاریخی به کتاب او اشکال وارد می کند ولی چون جامعه هنوز با هنر نقد آشنا نیست از این موضوع برداشتی دیگر می کند.

این نویسنده حوزه مداحی افزود: قبل از نقد هر موضوعی باید توجه کنیم که این نقد چه فواید یا ضررهایی را متوجه طرف مقابل می کند.

همچنین باید دقت کرد نقد به معنای تجزیه و تحلیل صرف و بیان نقاط ضعف نیست بلکه اظهار کاستی ها باید به صحت و تضمین سلامت اطلاعات و نتیجه موثر و سازنده منجر شود و نقد به عنوان هجوم، حمله، مبارزه، تخریب و تضعیف اشتباه است.

* فرهنگ نقد مداحی را نهادینه کنیم دلجو گفت: مراکز و نهادهای مذهبی به ویژه سازمان هایی مانند بنیاد دعبل که در عرصه مداحی فعالیت می کنند باید برای فرهنگسازی نقد آسیب شناسی مداحی به تحقیق و پژوهش بپردازند.

چون بیشتر کتاب ها و مقالاتی که در آسیب شناسی و نقد مداحی نوشته می شود یا اشخاصی که در حوزه نقد مداحی به ایراد سخن می پردازند، بر اساس موازین اصول نقد و نقادی نیست.

وی افزود: همین مساله سبب می شود که عده ای مخالف جرات حمله و هجوم به مکتب و فرهنگ مقدس مدح و مرثیه باشند و از این مساله سوء استفاده می کنند و آسیب هایی به عقاید پاک عوام و ناآگاهان وارد کنند و چه بسا سبب سست شدن پایه های اعتقادی عمومی به مداح و مداحی شوند.

دلجو افزود: چنین مطالبی بیشتر احساسی، شخصی و تخیلی است و رقابتی ناصحیح را ایجاد می کند و باعث سوء استفاده از مساله نقد می شود.

به همین دلیل بنیاد دعبل و سایر نهادهای فرهنگی با انتشار کتاب و برگزاری نشست های تخصصی می توانند کاری کنند که هر کسی جرات ورود به حوزه نقد مداحی را نداشته باشد.

وی اضافه کرد: اگر نقد ادبی سیروس شمیسا مورد تایید بهاءالدین خرمشاهی قرار می گیرد، به دلیل آن است که بر اساس موازین ادبی نوشته شده و کسی می تواند به نقد حافظ بپردازد که از نظر ادبی بالاتر از او باشد و به همین دلیل مشکل نقد در زمینه آثار محی الدین عربی یا مولوی وجود دارد و هر کسی نمی تواند به خود جرات دهد و آثار آنان را نقد کند.

این نویسنده از آشفتگی بازار نقد انتقاد کرد و گفت: یکی از بزرگان می گفت آبروی مداحی مهمتر از نقد یک مداح است و به همین دلیل گاهی نقد باید خصوصی بیان شود.

وی با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب در دیدار با شاعران آیینی و مداحان اهل بیت (علیهم السلام) گفت: رهبر معظم انقلاب آسیب های مداحی را معرفی کردند ولی باید نهاد یا سیستمی سازمان یافته این آسیب ها را با کارهای علمی و پژوهشی تبیین کند.

دلجو از ایجاد آزمایشگاه شخصیت در عرصه مداحی سخن گفت و افزود: نقد روشمندانه و توجه به عوامل نقد و تشکیل پژوهشگاه محتوا باعث می شود تا بتوان در عرصه نقد فعالیت کرد در حالی که بسیاری از نهادهای متولی در عرصه مداحی چنین خروجی هایی را نداشته اند و اولین نقد متوجه همین نهادها و سازمان هاست.

وی به ضرورت تربیت کارشناس نقد اشاره کرد و گفت: اگر نقاد آموزش دیده در عرصه مداحی داشته باشیم می توان به آسیب شناسی پرداخت.

البته رسانه ها به ویژه صدا و سیما نیز در این زمینه مسئولیت سنگینی دارند.

دلجو افزود: در دوره ای به عنوان یک کار مقدماتی پیشنهاد کردیم تا تلفنی همانند 110 یا 118 که به صورت 24 ساعته در خدمت شهروندان است، سامانه ای آمادگی ارائه نظرات کارشناسی به مداحان را داشته باشد تا علاقه مندان به مداحی بتوانند سوالات خود را مطرح کنند و تعدادی کارشناس آماده شنیدن اشعار مداحان باشند.

محمود تاری مداح و ستایشگر اهل بیت(ع) گفت: برخی از آسیب های عرصه مداحی مربوط به مسائل دینی است و همین آسیب ها منجر به چالش در جامعه می شود.

مثلا برخی مقتل سازی می کنند یا برخی از مداحان بدون استناد به منابع تاریخی و دینی به مرثیه سرایی می پردازند و مشکلاتی را ایجاد می کنند.

وی افزود: برخی آسیب ها نیز از منظر ادبی قابل بررسی است برخی افراد به عنوان شاعر، سرودخوان یا نوحه سرا مطالبی را بیان می کنند که ایراد دارد ولی ملاک ما در نقد آسیب شناسی مداحی سفارش های بزرگان انقلاب است که به شاعران آیینی و مداحان دارند.

تاری اضافه کرد: یکی از آسیب هایی که در این زمینه باید مورد بررسی قرار گیرد، حضور افرادی است که بدون گذراندن دوره هایی تمایل به دنبال شهرت هستند و به راحتی میکرفون در اختیارشان قرار می گیرد.

این پیشکسوت عرصه مداحی گفت: در 20 سال اخیر بیشترین آسیب ها در حوزه مداحی رخ داده و باید زمینه های این آسیب ها را از بین برد.

وی افزود: گاهی بیان یک اشتباه از سوی مداح باعث به اشتباه افتادن صدها مستمع می شود و در چنین مجالسی باید یک نفر تذکر دهد و همگان را متوجه اشتباه مداح کند.

تاری اضافه کرد: اهمیت این مساله وقتی بیشتر می شود که یک مداح در فضای مجازی مطلبی را منتشر می کند که مفاهیم آن با ادبیات دینی در تعارض است.

وی افزود: گردانندگان مجالس دینی گاهی به آسیب شناسی مداحی باور ندارند و به همین دلیل از پرداختن به این مساله خودداری می کنند در حالی که وظیفه مسئولان هیات ها و مراکز دینی فرهنگسازی در این زمینه است.

نشست تخصصی نقد آسیب شناسی مداحی به عنوان اولین نشست دور جدید آیین گفت و گو بود که از سوی بنیاد دعبل خزاعی برگزار شد.

کلید واژه ها: مداحی – اطلاعات – انواع – فرهنگ – علمی – نهادینه – تاریخ – فلسفه – ایرنا – اصلاح – جامعه – نوین – آشنا – اطلاعاتی – افلاطون – اجتماعی – خبرنگار – افزایش – مشکلات – حساسیت – دوشنبه – آزادی – گزارش – بنیاد – اولین – آموزش – کتاب – بینی – رشته