ایرنا – در کتاب های تاریخ ایران قبل از اسلام به نقل از پروفسور گریشمن شرق شناس معروف ایرانی نوشته شد که « در ایران هرکجا آب هست، آبادانی نیز است.

– یزد – ایرنا – در کتاب های تاریخ ایران قبل از اسلام به نقل از پروفسور گریشمن شرق شناس معروف ایرانی نوشته شد که در ایران هرکجا آب هست، آبادانی نیز است.

اهمیت این سخن در دوره معاصر بیش از هرزمانی در مناطق کشور آشکارتر شد.

اهمیت این سخن آن چنان هست از یک میلیون و 138 هزار نفر جمعیت یزد مطابق سرشماری سال 95، حدود 988 هزار نفر در دشت یزد – اردکان در 6 شهرستان مهریز، تفت، یزد، اشکذر، میبد ، اردکان و روستاها و آبادی های این دشت سکونت دارند.

بقیه جمعیت استان در شهرستان های بافق ، بهاباد، خاتم و ابرکوه زندگی می کنند.

علت استقرار بیشترین جمعیت استان در دشت یادشده وجود بیشترین منابع آبی منطقه است که از ارتفاعات شیرکوه تفت تأمین می شود.

شیرکوه با 4075 متر مرتفع ترین نقطه استان است که درگذشته نه چندان دور تا خردادماه برخی نقاط آن مملو از برف بود که امروز به دلیل کاهش بارش ها از برف خبری نیست.

بیشترین فعالیت های حوزه اقتصادی، صنعتی، معدنی و خدماتی استان نیز در این دشت مستقر است.

آب به عنوان ماده حیاتی باارزش اقتصادی بالا نقش اساسی در شکل گیری فرهنگ و تمدن جوامع باستانی ، کنونی جهان و ایران داشته و دارد.

ادامه فعالیت انسان در یزد خصوصاً ابرکوه نیازمند آب است و با توجه به افزایش جمعیت نیاز به تولید غذای بیشتر هست، این امر میزان نیاز به آب را افزایش داده است.

امروزه با توجه به کاهش بارندگی و محدودیت منابع آبی و افزایش جمعیت آب موجود در استان خصوصاً شهرستان ها پاسخگوی نیازها نیست، باید چاره ای اساسی اتخاذ کرد.

به نوشته رسانه ها، توجه به راه های بهره برداری هرچه بهتر از آب باهدف دستیابی به کشاورزی پایدار، در صورتی امکان پذیر است که ذخایر آبی و خاکی موجود حفظ شود.

دراین ارتباط استفاده از روش های جدید آبیاری علاوه بر تأثیر در بهزراعی محصول خصوصاً امکان استفاده بیشتر و بهتر از آب موجود از فرسایش خاک نیز جلوگیری خواهد کرد .

با توجه به نقش آب در تأمین نیازها، افزایش جمعیت، تولید به غذای بیشتر را در صدر برنامه های مسئولان قرارداد و با توجه به کاهش بارندگی اهمیت آب در حوزه کشاورزی بیش از هرزمانی آشکارتر شد.

در غیر این صورت بحران آب در این بخش جدی تر خواهد شد، باید از هدر رفت آب و استفاده از فناوری روز از آب موجود حداکثر استفاده را کرد.

ابرکوه یکی از مناطق عمده تولید محصول زراعی، باغی، دامداری و دامپروری یزد است که با همکاری نهادهای ذی ربط ، خاموشی چاه های کشاورزی با محور فرمانداری از شنبه هفته جاری به مدت یک ماه آغاز شد.

خبرنگار ایرنا در گفت وگو با رییس اداره منابع آب ابرکوه نظرش را در مورد اهمیت آب در فعالیت های زیست محیطی، کشاورزی ، استقرار صنایع و تأمین آب شهروندان جویا شد.

محمدعلی شرافت روز سه شنبه افزود: سالانه 125 میلیون مترمکعب آب از سفره های زیرزمینی شهرستان برداشت می شود که 16درصد(20 میلیون مترمکعب) اضافه برداشت است.

این مسئول با اشاره به اجرای طرح خاموشی 30 روزه چاه های کشاورزی منطقه تأکید کرد: برداشت اضافی آب حیات شهرستان و فعالیت اقتصادی را تهدید می کند.

وی کم آبی، کاهش آبدهی منابع آبی و خشک شدن تعدادی از چاه ها و قنات های شهرستان را جمله از تبعات این چالش برشمرد.

شرافت با اشاره به کاهش میزان بارندگی سال های گذشته ابرکوه بدون ذکر آمار، افزود: متأسفانه پاییز امسال و سال زراعی گذشته ازنظر کاهش بارندگی وضعیت بسیار بحرانی است.

این مسئول امور آب منطقه با تأکید بر اینکه برای کنترل افت سطح تراز آب های زیرزمینی نیازمند اقدام جدی با همکاری مردم، کشاورزان و نهادهای مختلف اجرایی هستیم،افزود: 661 حلقه چاه کشاورزی عمیق و نیمه عمیق برای تأمین آب حدود 15 هزار هکتار اراضی مجوز بهره برداری دارند .

** وجود چالش در برداشت آب کشاورزی شرافت بابیان اینکه در برداشت آب بخش کشاورزی دچار چالش جدی هستیم، ادامه داد: کشاورزان باید برداشت آب در این بخش را مدیریت کنند.

وی تصریح کرد: افت بیش از 21 متر سطح آب های زیرزمینی در سه دهه گذشته، تداوم افزون بر 2دهه خشک سالی ، کاهش نزولات جوی مشکل اساسی منابع آبی است.

این مسئول بابیان اینکه دشت ابرکوه یکی از چهار دشت ممنوعه بحرانی استان یزد است، متوسط سالانه افت سطح آب های زیرزمینی دشت ابرکوه را 62 سانتیمتر است.

به گفته وی برای سال آبی 1397 -1396 به رغم کاهش قابل توجه بارندگی و توزیع زمانی نامناسب آن، به موجب طرح خاموشی و ن تشدید اقدام حفاظتی؛ تعیین تکلیف چاه های غیرمجاز، موجب بهبود افت سطح آب های زیرزمینی به میزان 39 سانتیمتر و کنترل افت سطح آب از دی تا اردیبهشت ماه در سال گذشته شد.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازایرنا، رییس اداره منابع آب ابرکوه در ادامه این گفت وگو با اشاره به روند طرح ملی احیاء و تعادل بخشی منابع آبی ، این اداره ملزم است تا پایان برنامه ششم توسعه افت سطح آب زیرزمینی دشت ابرکوه را متوقف تا طی یک برنامه بیست ساله منابع آب این دشت احیا شود.

شرافت افزود: باوجود 11 رشته قنات فعال در ابرکوه ، کاهش شدید بارندگی ها در سال آبی قبل، افت شدید و مداوم سطح آب زیرزمینی، تغییر کیفیت و افزایش شوری چاه های کشاورزی و همچنین وقوع پدیده فرونشست و فرو چاله گواهی برافت منابع آب ابرکوه دارد .

وی یادآور شد: از سال 1393 در راستای اجرای طرح ملی احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، با افزایش نظارت و کنترل بر بهره برداری و برداشت از منابع آب زیرزمینی با نصب و راه اندازی کنتورهای هوشمند بر روی چاه های کشاورزی اقدامات شاخصی انجام دهد.

این مسئول ادامه داد: طرح تلفیقی تحویل حجمی و خاموشی 60 روزه در 2 دوره یک ماهه در دشت ابرکوه، تعیین تکلیف تمام چاه های غیرمجاز و فاقد پروانه در این شهرستان از اقدامات شاخص برای مدیریت منابع آب هست که در حال اجراست.

**خاموشی چاه های کشاورزی در 2 دوره 30 روزه فرماندار ابرکوه هم شنبه این هفته به خبرنگار ایرنا گفته بود: برای تقویت سفره های آب زیرزمینی، طرح خاموشی چاه های کشاورزی از 26 آبان ماه به مدت 30 روز آغازشده است.

محمدکاظمی نسب با اشاره به مصوبه شورای حفاظت منابع آب ، یادآور شد: قطع برق چاه های کشاورزی در این شهرستان در 2 دوره زمانی از 26 آبان تا 26 آذرماه ماه و از یازدهم دی ماه تا یازدهم بهمن اجرا خواهد شد.

وی یادآور شد : مدیریت مصرف آب کشاورزی از سال 93 با اجرای طرح های آبیاری نوین و تغییر الگوی کشت و در سال 95 با اجرای طرح خاموشی 30 روزه و 45 روزه چاه های کشاورزی و نصب سامانه کنتور هوشمند بر روی چاه ها در دستور کار قرار گرفت.

فرماندار و رییس شورای حفاظت منابع آب ابرکوه اضافه کرد: کاهش بارندگی و روند فزاینده افت سطح آب های زیرزمینی باعث شده در کنار کم آبی، هجوم آب های شور از کفه ابرکوه به سمت آبخوان ها آغاز شود که شوری و تلخی آب چاه های کشاورزی را دوچندان کرده است.

** راهکارهای استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی مدیر جهاد کشاورزی ابرکوه نیز به خبرنگار ایرنا گفته بود: تاکنون برای استفاده بهینه از آب بخش کشاورزی با حمایت و کمک های بلاعوض دولت سه هزار و 400 هکتار از باغ ها و اراضی زراعی در سال های گذشته به سیستم آبیاری نوین تجهیز شد.

مهدی غیب الهی ادامه داد: جلوگیری از برداشت های بی رویه و هدر رفت آب و افزایش راندمان تولید در واحد سطح در بخش کشاورزی از مزایای اجرای این طرح هاست.

وی کاهش کشت محصول کشاورزی پر آبخواه تا30 درصد، اجرای 54 طرح آبیاری نوین در 500 هکتار در سال زراعی جاری، پرداخت تسهیلات بلاعوض به متقاضیان کشت محصول زعفران را ازجمله اقدام اساسی دانست که برای مدیریت مصرف آب انجام شد.

**برداشت بی رویه آب در حوزه شمال فارس امام جمعه ابرکوه نیز یکشنبه هفته جاری نیز به ایرنا گفته بود: منابع آبی شهرستان عمدتاً از مناطق بالادست خصوصاً شمال استان فارس تغذیه می شود که به دلیل برداشت های بی رویه در این حوزه این چالش سبب تضییع حقوق کشاورزان منطقه شد .

حجت الاسلام سید ابراهیم حسینی افزود: باید در برداشت آب در مناطق بالادست ابرکوه که حق کشاورزان حوزه شمال فارس و نیز ابرکوه است، مدیریت شود.

رییس شورای فرهنگ عمومی ابرکوه ادامه داد: مردم به ویژه کشاورزان برای صرفه جویی و تغییر الگوی آبیاری سنتی به آبیاری نوین و با استفاده از کمک های رایگان دولت برای تجهیز اراضی به سیستم آبیاری نوین تلاش کنند.

35 درصد اشتغال مردم ابرکوه وابسته به فعالیت های کشاورزی ، دامداری و دام پروری است و هفت هزار و 500 خانوار از این طریق امرارمعاش می کنند.

سطح زیر کشت محصول زراعی و باغی ابرکوه 15 هزار هکتار است که سالانه علاوه بر 190 هزار تن محصول کشاورزی و نیز انواع فراورده های دامی در این شهرستان تولید می شود .

مرکز شهرستان 53 هزارنفری ابرکوه در 140 کیلومتری جنوب غربی شهر یزد قرار دارد.

کلید واژه ها: ایران – افزایش جمعیت – استان – جمعیت – ابرکوه – افزایش – تولید – اهمیت – بارندگی – آبادانی – کشاورزی – اقتصادی – کاهش – اردکان – ایرانی – روش های جدید – امروز – اسلام – مناطق – ایرنا – معروف – تاریخ – کتاب – غذای – دامپروری – صورت – بحران آب – باستانی – دامداری – قرارداد