سید محمد صادق الحسینی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره وضعیت بازار سرمایه در هفتههای اخیر و علت عدم حمایت حقوقیها از سهامداران حقیقی گفت: در شرایط فعلی حقوقیها نیز مانند حقیقیها در بازار سرمایه گذاری کرده اند و به دنبال سود هستند. آنها نیز باید سود سهامدار خود را تأمین کنند که شامل صندوقهای بازنشستگی، بانکها و دیگر نهادهای حقوقی است. در نتیجه انتظار درستی نیست که بخواهیم حقوقیها از حقیقیها در شرایط کنونی بازار حمایت کنند.
وی درباره علت ریزش بازار سهام در سه هفته اخیر گفت: در کشور ما همه بازارهای دارایی در کنار بازار سهام دارای حباب هستند چون نرخ بهره حقیقی منفی، بالاست و از آنجایی که نرخ بهره منفی، حباب ساز است، همه بازارها از جمله بازار سهام قابلیت ایجاد حباب دارند. اما حباب بورس از بقیه بازارها بزرگتر بود و به دلیل افزایش نرخ بهره منفی، این حباب در حال خالی شدن است. چه دولت حمایت کند و چه حمایتی از بازار سرمایه نداشته باشد این حباب به تدریج تخلیه میشود.
ریزش حباب سایر بازارهای دارایی تا پایان سال / توجه دولت به توصیه ۲۵ اقتصاددان پس از ۶ ماه
صادق الحسینی باتأکید بر اینکه حباب سایر بازارهای دارایی هم تا پایان سال به دلیل آنکه دولت مجبور است نرخ بهره منفی را کاهش دهد، فرومی ریزد یادآور شد: ۵۰ روز قبل در نامه ۲۵ اقتصاددان به رئیس جمهور (متن کامل نامه) اعلام کردیم که نرخ بهره کاهش یافته و اوراق بدهی منتشر شود. اگرچه دولت در حال حاضر در حال انجام این پیشنهاد اقتصادی است اما نامه را سال گذشته به رئیس جمهور ارسال کردیم و چون دولت آن را عملی نکرد مجبور شدیم آن را منتشر کنیم. در آن زمان شاخص بورس بر روی ۱.۵ میلیون واحد قرار داشت.
دارا دوم بهانهای برای تخلیه حباب بود
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اتفاقی که در خصوص عرضه دارا دوم رخ داد، تصریح کرد: این رخداد بهانه به دست بازار داد ولی دلیل ریزش شاخص نبود. دلیل افت شاخص، باز شدن بیش از حد حباب بورس بود و عدم عرضه دارا دوم بهانهای شد که این حباب خالی شود.تصور من این است که شاخص دیگر رشد گذشته را ندارد و تا پایان امسال ریزش آن ادامه مییابد.
صادق الحسینی در پاسخ به این پرسش که آیا با اظهارنظر برخی کارشناسان مبنی بر بازگشت شاخص و ادامه رشد آن در روزهای پیش رو موافقید یا خیر؟ گفت: این اظهار نظر را قبول ندارم چرا که آنها که دم از بازگشت شاخص میزنند خود ذینفع هستند و قصد دارند تا از وضعیت فعلی بازار سود ببرند.
چرا با ریزش شاخص تورم پایین نیامد؟
این تحلیلگر اقتصادی در پاسخ به برخی که میگویند اگر رشد شتاب گونه شاخص بورس عامل ایجاد تورم بوده، چرا با افت شاخص شاهد افت تورم نبودیم، گفت: بورس امسال حدود ۲۹۰ درصد بازدهی داشته است. این بازدهی برای بازار مسکن ۵۰ تا ۷۰ درصد و برای دلار ۵۰ درصد بوده است. ضمن اینکه بازدهی ۱۰ ساله بورس هم بیشتر از این بازارها بوده است. ضمن اینکه از نظر اثر ثروت و اثر تبدیل شبه پول به پول، بازدهی غیرعادی در هر بازاری باعث رشد قیمتها در کل اقتصاد میشود اما از نظر اثر تبدیل مصرف به پسانداز بازدهی بالا در یک بازار سبب پس انداز بیشتر و کاهش مصرف خصوصی میشود. حدس غالب اقتصاددانان ایرانی این است که اثر دو مورد اول بیشتر است و بازدهی غیرعادی در هر بازاری سبب تورم میشود.
وی تصریح کرد: اما ریزش شاخص در یک هفته و کاهش بازدهی از ۲۹۰ درصد به ۲۲۷ درصد به این معنا نیست که باید تورم کاهش پیدا کند.
صادق الحسینی توضیح داد: وقتی که بازدهی بورس به اندازه بازدهی سایر بازارها به اضافه عددی بدلیل ریسک بالاترش رسید آنوقت باید منتظر افت سایر بازارها هم باشیم. البته تصور بنده این است که بدلیل کاهش نرخ بهره منفی که اجتناب ناپذیر است حباب تمام داراییها از جمله مسکن، ارز، خودرو و … هم شروع به تخلیه خواهد کرد.
فقدان حباب در شاخص منجر به جذابیت اوراق و مهار تورم خواهد شد
کارشناس اقتصادی با اشاره به اثرات مثبت تخلیه حباب در شاخص بورس گفت: عدم وجود بازدهی غیرعادی میتواند به جذاب شدن اوراق و مهار تورم از طریق انتشار اوراق کمک کند. از این مسیر هم میشود گفت نبود بازدهی غیرعادی در یک بازار به کنترل تورم کمک میکند.
وی تصریح کرد: البته اینها بحثهای حاشیهای است و مهم این است که نباید مردم عادی را با وعدههای دولتی به بورس میکشاندند. چرا که بورس بازاری پرریسک است که با سایر بازارهای دارایی متفاوت است. وجود دامنه نوسان اما باعث شد که مثلاً بورس یکسال روزانه ۵ درصد سود بدهد و این باعث رفتار گلهای در جامعه شد و وعدههای وزارت اقتصاد هم این امر را تشدید کرد.حالا هم تنها چاره اقناع حقوقیهای وابسته به دولت به خرید است.
صادق الحسینی گفت: سهامداران حقوقی در چندماه گذشته بیش از ۶۵ هزار میلیارد تومان از بازار بیرون کشیدند و سهام به حقیقیها فروختند و حالا برای حمایت از بازار باید همان را که احتمالاً نقد است خرید کنند.
این تحلیلگر اقتصادی تصریح کرد: نباید به سهامداران حقیقی اطلاعات غلط داد و گفت اوضاع خوب است. این باعث ایجاد اطلاعات نامتقارن شده و حقوقیها خارج و حقیقیها سرشان بیکلاه میماند.