به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بانک مرکزی، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، آخرین وضعیت وام از صندوق بین المللی پول را اعلام کرد.
آیا می‌توانید آخرین پیشرفت‌های درخواست خود را برای تأمین مالی از صندوق بین المللی پول را ارائه دهید؟
پاسخ: ما جزو اولین کشورهایی بودیم که بیش از ۴۰ روز پیش، از طریق ابزار سریع تأمین مالی (RFI) درخواست کمک کردیم. به یاد داشته باشید، ما جز پنج کشور اولی بودیم که به سختی تحت تأثیر ویروس کرونا قرار گرفتیم و زمانی که رئیس صندوق بین المللی پول اعلام کرد صندوق بین المللی پول آماده کمک به کشورها از طریق ابزار تأمین مالی سریع (RFI) است، ما نیز به عنوان یکی از کشورهای عضو درخواست خود را برای دسترسی به این امکان ثبت کردیم.
ما تمام اطلاعات و داده‌های مورد نیاز صندوق بین المللی پول را برای ارزیابی صلاحیت مان ارائه داده ایم. این اطلاعات و آخرین اطلاعات اقتصادی در وب سایت بانک مرکزی ایران موجود است. من همچنین نامه‌ای به رئیس صندوق بین المللی پول ارسال کرده ام و از اینکه صندوق بین المللی پول می‌خواهد در سرتاسر جهان کمک کند، قدردانی کرده ام و از او خواسته ام سریعاً درخواست ما را به هیئت عامل صندوق بین المللی پول ارائه دهد.
ایالات متحده گفته است که مانع درخواست می‌شود و با آن مخالف است. پاسخ شما به موضع دولت آمریکا چیست؟
ما از ایالات متحده آمریکا درخواست کمک نکرده ایم! ما از صندوق بین المللی پول تقاضا کردیم که یک نهاد بین المللی غیرسیاسی، وابسته به سازمان ملل متحد که ما در طول ۷۵ سال گذشته یکی از اعضای بنیانگذار و شرکت کننده در آن بودیم. ایالات متحده آمریکا به مانند ۱۹۰ کشور یا بیشتر کشورها، عضو صندوق بین المللی پول است. آخرین باری که من بررسی کردم، ایالات متحده آمریکا صندوق بین المللی پول را اداره نمی‌کند ، و این رئیس صندوق و هیئت مدیره آن هستند که بر کارها نظارت می‌کنند و اطمینان حاصل می‌کنند که صندوق بین المللی پول تعهدات و وظایف خود را انجام می‌دهند. اما می‌خواهم تکرار کنم که همه نهادهای مرتبط با سازمان ملل، صندوق بین المللی پول یا سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، باید از سیاست دور بمانند و به تعهدات نهادی خود عمل کنند.
ایالات متحده استدلال می‌کند که ایران از منابع خود به اندازه کافی برخوردار است و این کشور دارایی‌های زیادی دارد که می‌تواند در داخل کشور از آن برای مبارزه با شیوع ویروس کرونا کمک بگیرد و ایالات متحده می‌گوید که ایران از این پول برای اهداف و نیازهای بشردوستانه استفاده نمی‌کند، بلکه برای فعالیت‌های دیگری مانند سیاست‌های منطقه‌ای از آنها بهره می‌گیرد، پاسخ شما به این موضع چیست؟
بگذارید با نگاهی به شرایط واجد شرایط بودن RFI به سوال شما پاسخ دهم و سپس به نگرانیهای شما بپردازم. طبق گفته صندوق بین المللی پول، RFI به منظور کمک به یک کشور عضو با حمایت فوری مالی پس از مواجه شدن آن کشور با شوک برون زا طراحی شده است که شکاف تأمین مالی در ترازپرداخت ها را آشکار می‌کند. پس از آن، صندوق بین المللی پول می‌خواهد اطمینان حاصل کند که آن کشور قادر به بازپرداخت وام به صندوق است و بدهی عمومی کشور پایدار است، اینها همه خوب و صحیح است. هنگامی که از ویروس کرونا دچار آسیب شدیم، با شوک منفی برون زا روبرو شدیم. برآوردهای ما نشان می‌دهد که برای مهار شیوع ویروس، تقویت نظام مراقبت‌های بهداشتی و محافظت از پرسنل خط مقدم در بیمارستان‌ها و جاهای دیگر و کمک به افرادی که شغل خود را از دست داده اند، ما نیاز به ۱۰ میلیارد یورو اضافه‌تر در تأمین اعتبار خارجی خود داریم، این حدود ۲٪ از تولید ناخالص داخلی ماست. این یک واقعیت است و ما این اطلاعات را با صندوق بین المللی پول به اشتراک گذاشته ایم.
بدیهی است، ما بیش از حد کفایت ذخایر خارجی برای تأمین این کمبود را داریم، اما تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده دسترسی ما را محدود کرده است. اگر آنها می‌خواهند از منابع خودمان بجای امکانات صندوق بین المللی پول استفاده کنیم، چرا آنها در کنگره آمریکا به بسیاری از صداها گوش نمی‌دهند و تحریم‌ها را تسهیل نمی‌کنند؟
در مورد دوم، ما ذخایر کافی برای بازپرداخت صندوق بین المللی پول، از طریق کانال‌هایی که قبلاً در این سال‌ها از پرداخت کمک‌های خود به صندوق بین المللی پول استفاده می‌کردیم، را داریم و آخر اینکه، بدهی عمومی ما نیز بسیار پایین‌تر از آستانه‌ای است که برای اقتصادهای نوظهور شرایط پایدار به نظر می‌رسد، است. اینها واقعیت‌هایی هستند و من اطمینان دارم که کارمندان صندوق بین المللی پول به خوبی می‌دانند. با توجه به نحوه استفاده این وام، من قبلاً به رئیس صندوق بین المللی پول اطلاع داده ام که INSTEX و SHTA ابزارهایی هستند که به راحتی در دسترسند. اینها بطور خاص برای کمک به ما در واردات غذا و دارو طراحی شده اند. این کانال‌ها دارای مکانیزم‌های ایمنی و محافظتی مناسب برای رفع هرگونه نگرانیهای موجود هستند. علاوه بر این، این فرصت خوبی برای فعال کردن این کانال هاست زیرا بسیاری از کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا در تلاشند تا این کانال‌ها فعال شوند.
درباره دریافت وام چقدر واقع بین هستید؟ اگر صندوق بین المللی پول درخواست را رد کند، چه خواهید کرد؟
من بسیار امیدوار هستم که آنها در این بحران غیرعادی که همه کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داده است و ما نیز شامل آن هستیم، از مردم ایران حمایت کنند. ما زندگی‌های بسیاری را ، به مانند آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها از دست داده ایم و در رابطه با جان باختگان امریکایی واروپایی نیز ابراز همدردی می‌کنم . به من اطلاع داده شده که کشورهای اروپایی از تلاش‌های ما حمایت می‌کنند، من مطمئن هستم که سایر کشورهای جهان نیز از درخواست ایران حمایت می‌کنند. یک بار دیگر، شخصاً از رئیس صندوق بین المللی پول خانم جورجیووا می‌خواهم که این موضوع را جدی بگیرند. ما می‌خواهیم ریاست صندوق بین المللی پول درخواست RFI ما را به هیئت اجرایی خود برساند. این تنها چیزی است که ما می‌خواهیم. خانم جورجیووا باید سیاست را کنار گذاشته و وظایف حرفه‌ای خود را به طور کامل انجام دهد. صندوق بین المللی پول بسیار شبیه آتش نشانی در محله است، به محض اینکه خانه‌ای آتش بگیرد باید به نجاتش بشتابد و به دنبال بزرگترین صاحب خانه در این محله نگردد که از وی اجازه عمل بخواهد. اکنون زمان عمل است، تاریخ درمورد اعمال همه ما قضاوت می‌کند و آن داوری به آسانی که فکر می‌کنیم نخواهد بود.
شما اشاره می‌کنید که ایران دارای منابع خارجی برای تأمین کمبودهاست. آیا این همان پولی است که به دلیل تحریم در خارج از کشور منجمد می‌شود؟ آیا شما از ایالات متحده می‌خواهید اجازه دهد که این ذخایر به وسیله کانال مالی سوئیس و INSTEX منتقل شوند؟
بله، همانطور که شما به خوبی می‌دانید، ذخایر بانک مرکزی تحت تحریم ایالات متحده آمریکا در خارج از کشور است که غیرقانونی و یک جانبه است و من می‌خواهم در این باره صریح و واضح باشم. آنچه ما می‌گوئیم این است که باید تحریم‌ها به طور کلی برداشته شود، اما متأسفانه، بازیگرانی در دولت ایالات متحده هستند که احترام چندانی به قوانین و نظم بین المللی ندارند. خزانه داری آمریکا، کانال سوئیس را به عنوان ابزار و کانالی برای اهداف بشردوستانه اعلام کرده است، INSTEX نیز برای واردات غذا و دارو طراحی شده است، اگر آمریکا نسبت به ادعاهای خود صادق باشد، ما نیز باید در این دو کانال از ذخایر خود استفاده کنیم.
چقدر پول ایران به دلیل تحریم‌ها در حساب‌های خارج از کشور منجمد شده است؟
ما ارقام مربوط به ذخایر خود را در حساب‌های تراز پرداخت خود منتشر می‌کنیم، این تعداد مطابق با آنچه در چند سال گذشته داشته‌ایم، است.
تفاوت و تفکیک تقاضای شما از صندوق بین المللی پول چیست؟ مبلغ پولی که ایران به صندوق پرداخت کرده است و وام چقدر است؟
چنین تفاوت و تفکیکی وجود ندارد. صندوق بین المللی پول مانند اتحادیه اعتباری است، کشورهای عضو با این امید که صندوق بین المللی پول در صورت لزوم وام برای آنها و سایر کشورها در این سال‌ها در آن مشارکت می‌کند. در راستای مقررات و محدودیت‌های صندوق بین المللی پول، ما حدود ۳.۶ میلیارد SDR را در قالب RFI تقاضا کرده ایم. این برابر با ۱۰۰٪ از سهمیه ما در صندوق بین المللی پول است، و باید از تجمیع منابعی باشد که صندوق بین المللی پول برای مبارزه با بحران اخیر ویروس جمع کرده است.
