به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت نیرو، رضا اردکانیان، در مراسم افتتاحیه سومین کنفرانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر ایران با بیان این مطلب گفت: در سال‌های اخیر با رشد روزافزون تقاضای انرژی، گرایش به سمت استفاده بیشتر از منابع انرژی تجدیدپذیر به دلیل کاهش در هزینه آن‌ها افزایش یافته و انرژی‌های تجدیدپذیر به عنوان اولویت مهمی در سیاستگذاری‌های کلان اغلب کشورهای جهان جایگاه مهمی پیدا کرده است.
وی ادامه داد: با نگاهی اجمالی به بهای انواع انرژی می‌توان پیش‌بینی کرد که در دهه‌های آینده با کاهش منابع سوخت‌های فسیلی و افزایش چشمگیر ارزش آن‌ها به طور همزمان و از سوی دیگر کاهش هزینه‌های تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر، از منابع فسیلی عمدتا به عنوان مواد اولیه تولید سایر فرآورده‌ها استفاده گردیده و منابع انرژی تجدیدپذیر جایگزین مناسبی برای آن‌ها باشند.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه یکی از عمده‌ترین عوامل موثر در تولید انرژی برق از سوخت‌های فسیلی را بهای سوخت مصرفی آن ها دانست و افزود: به همین دلیل با افزایش بهای این حامل‌های انرژی، قیمت برق تولیدی نیز تا حد قابل ملاحظه‌ای افزایش خواهد یافت. در خوش بینانه‌ترین حالت و با فرض ثابت ماندن تقریبی قیمت سوخت‌های فسیلی و از سوی دیگر تجاری شدن فناوری‌های تجدیدپذیر و در پی آن، کاهش تدریجی بهای انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش بازده و بهره‌وری آن‌ها، بهای برق تولیدی از منابع فسیلی و تجدیدپذیر با هم برابر شده است. با نگاهی اجمالی به آمارهای جهانی انرژی در سال ۲۰۱۷ میلادی متوجه می‌شویم که رکوردهای جدیدی در افزایش ظرفیت برق تجدیدپذیر نصب شده به ثبت رسیده است. در این سال با نصب ۱۵۹ گیگاوات، مجموع ظرفیت نصب‌شده با احتساب برق‌آبی بزرگ به حدود دو هزار و ۱۹۵ گیگاوات و سرمایه‌گذاری جدید در حوزه سوخت (سوخت‌های زیستی) و تولید برق از منابع تجدیدپذیر در سال ۲۰۱۷ میلادی نیز به ۲۹۷.۸ میلیارد دلار و با احتساب برق‌آبی بزرگ به ۳۱۹.۸ میلیارد دلار رسیده است.
این مقام مسوول با اشاره به اینکه در سال ۲۰۱۷ میلادی سرمایه‌گذاری‌های جدیدی در حوزه تولید برق از منابع تجدیدپذیر صورت گرفته است، اظهار کرد: براساس ارزیابی صورت گرفته بیش از ۵۰ گیگاوات به ظرفیت بادی اضافه‌شده و به ظرفیت کلی ۵۳۹ گیگاوات رسیده است که رشد ۱۱ درصدی را با خود به همراه داشته است. همچنین ظرفیت اضافه‌شده سیستم‌های فتوولتائیک در سراسر جهان به میزان ۹۸ گیگاوات رسیده که با افزایش ۳۳ درصدی به ۴۰۲ گیگاوات تا انتهای سال ۲۰۱۷ میلادی رسیده است.
سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی دنیا دو برابر می‌شود
اردکانیان ادامه داد: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته در سناریوی نقشه راه انرژی‌های تجدیدپذیر که از سوی آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر(آیرینا) ارائه شده است، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی دنیا تا سال ۲۰۳۰ میلادی تقریباً دو برابر می‌شود (۳۶ درصد از کل انرژی مصرفی دنیا) که این مسئله موجب می‌گردد تا تولید ناخالص داخلی در جهان بین ۰.۶ تا ۱.۱ درصد نسبت به حالت عادی افزایش یابد که معادل ۷۰۶ میلیارد دلار تا ۱.۳ تریلیون دلار است.
وی خاطرنشان کرد: امروزه دنیا در مسیری حرکت می‌کند که برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای، محدودیت‌های جدی برای کشورها وضع شده است. در این راستا در سیاست‌های ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری به موضوع تغییرات اقلیمی و ضرورت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به صراحت تاکید شده است و از دیگر سوی برنامه اقتصاد کم‌کربن به‌عنوان پیوست برنامه ششم توسعه در دولت به تصویب رسیده و متعاقب آن تمامی سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی برنامه‌های خود را در این زمینه ارائه داده‌اند. کاملاً روشن است که در این زمینه باید از ظرفیت همکاری‌های بین‌المللی و پتانسیل‌های موجود در کشورها به‌خوبی بهره برده و به همین جهت، وزارت نیرو همواره تلاش جدی خود را معطوف به گسترش همکاری‌های بین‌المللی برای تحقق اهداف موردنظر ازجمله عضویت در آژانس آیرینا، اکو و … کرده است.
به گفته این مقام مسوول این تعاملات چه در سطح دوجانبه با برخی کشورها و چه در سطح سازمان‌های منطقه‌ای و جهانی، چشم‌انداز بهتری برای نیل به اهداف توسعه‌ای انرژی‌های تجدید پذیر ایجاد کرده و شبکه‌ای از عوامل مؤثر واجد توانمندی‌های فنی و سیاست‌گذاری در راستای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر فراهم آورده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ایران دارای پتانسیل فراوان انرژی‌های تجدیدپذیر بادی، خورشیدی، زیست‌توده و زمین‌گرمایی است، بیان کرد: براساس مطالعات انجام‌شده مقدار پتانسیل فنی انرژی بادی در ایران بیش از ۱۴۰ هزار مگاوات برآورد شده که از این میزان بیش از ۳۰ هزار مگاوات به صورت عملی برآورد می‌گردد. برآوردهای اولیه در حوزه انرژی خورشیدی نیز نشان‌دهنده آن است که در مساحتی بیش از دو هزار کیلومترمربع، امکان نصب بیش از ۶۰ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی خورشیدی در کشور وجود دارد. براساس مطالعات اکتشافی انجام‌شده در حوزه انرژی زمین‌گرمایی، ایران دارای ۱۵ منطقه مستعد زمین‌گرمایی است که فقط در یکی از این مناطق که در مشکین‌شهر است، ظرفیت مخزن در حدود ۲۵۰ مگاوات الکتریکی و هزار و ۲۵۰ مگاوات حرارتی تخمین زده می‌شود.
بیش از هزار مگاوات ظرفیت انرژی زیست‌توده در کشور وجود دارد
این مقام مسوول تاکید کرد: پتانسیل سنجی اولیه تئوری صورت گرفته برای شهرهای بالای ۲۵۰ هزار نفر از منابع زباله نشان می‌دهد که بیش از هزار مگاوات ظرفیت انرژی زیست‌توده در کشور وجود دارد. با توجه به پتانسیل بالای ایران در تمامی حوزه‌ها و از سوی دیگر تعرفه‌های جذاب خرید تضمینی برق تولیدی از نیروگاه‌های تجدیدپذیر، سرمایه‌گذاری در تمامی زمینه‌های یادشده از جذابیت بسیار زیادی برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برخوردار است.
اردکانیان با تاکید بر اینکه در راستای دستیابی به توسعه پایدار اقدامات مهمی در توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر انجام شده است، عنوان کرد: براین اساس شاهد رویداد مهمی درزمینهٔ خرید تضمینی برق تولیدی از منابع انرژی تجدیدپذیر از بخش خصوصی در کشورمان بوده‌ایم که بر اساس آن، در نظام تعرفه‌ای جدید برخلاف گذشته برق تولیدی از منابع مختلف تجدیدپذیر با قیمت‌های متفاوتی خریداری می‌شود که به‌این‌ترتیب تعادلی در این عرصه ایجاد شده است تا سرمایه‌گذاران با اطمینان خاطر و پذیرفتن ریسک کمتر به این حوزه ورود کرده و به فعالیت بپردازند. براین اساس و با متعادل‌تر شدن قیمت‌های پیشنهادی، در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۵ تعرفه‌های جدیدی از سوی وزارت نیرو اعلام گردید و این مسئله به اطمینان بیشتر برای خرید برق از تولیدکنندگان و متضرر نشدن شبکه برق سراسری و دولت انجامید.
به گفته این مقام مسوول در راستای توسعه هر چه بیشتر این صنعت، دستورالعمل حمایت از بومی‌سازی فناوری نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک در مردادماه سال جاری ابلاغ شده است که بر اساس این دستورالعمل که در اجرای تبصره ذیل ماده ۶ آیین‌نامه اجرایی ماده ۶۱ “قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی” ابلاغ شده است، نیروگاه‌های تجدیدپذیری که از تجهیزات بومی‌سازی شده استفاده نمایند از ضریب تشویق در نرخ خرید تضمینی برق برخوردار می‌شوند و متناسب با میزان بومی‌سازی فناوری، نرخ خرید برق این نیروگاه‌ها تا میزان ۳۰ درصد نسبت به نرخ‌های پایه افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: مکانیسم خرید تضمینی برق تولیدی از منابع تجدیدپذیر ازجمله مشوق‌هایی است که وزارت نیرو فراهم کرده است تا با فعالیت هر چه بیشتر سرمایه‌گذاران بخش خصوصی عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر را اقتصادی نماید. از دیگر اقدامات صورت گرفته در راستای توسعه پایدار می‌توان به بند “د” تبصره ۶ قانون بودجه سال ۹۷ اشاره کرد که در آن “عوارض موضوع ماده (۵) قانون حمایت از صنعت برق کشور مصوب به میزان هشت درصد مبلغ برق مصرفی در سقف ۱۲۸۰۰ میلیارد ریال تعیین شد. از دیگر اقدامات صورت گرفته برای برطرف کردن نگرانی‌های بخش خصوصی ابلاغ “مصوبه تعیین شرایط صادرات برق تجدیدپذیر و پاک غیردولتی به خارج از کشور” بوده است که هدف این مصوبه، حمایت و تشویق سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای تولید برق خورشیدی و بادی از دشت‌های وسیع کشور و صادرات آن به کشورهای همسایه می‌باشد.
اردکانیان تصریح کرد: در این فرایند سرمایه‌گذاران این امکان را خواهند داشت که مستقیماً قرارداد خود را برای فروش برق با همسایگان ایران منعقد کرده و دراین‌بین وزارت نیرو نقش تسهیل گری داشته و صرفاً هزینه ترانزیت برق از سرمایه‌گذاران اخذ خواهد شد. در این راستا سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) ظرف مدت یک هفته پروانه احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر با هدف صادرات برق را برای متقاضیان صادر می‌نماید.
اشتغال‌زایی تجدیدپذیرها روندی رو به رشد داشته است
وزیر نیرو گفت: درمجموع میزان ظرفیت نصب‌شده در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر تا انتهای شهریورماه سال جاری به ۶۵۰ مگاوات رسیده است که این ظرفیت مشتمل بر ۶۵ واحد نیروگاهی در مقیاس مگاواتی و بیش از دو هزار واحد نیروگاهی خانگی می‌باشد. با توجه به قراردادهای منعقدشده و پیگیری‌های صورت گرفته، درصدد هستیم که تا تابستان سال ۹۸ حدود ۵۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر جدید نیز به بهره‌برداری برسد. با توجه به اهداف مندرج در برنامه ششم توسعه مبنی بر افزایش سهم پنج درصدی ظرفیت مولدهای تجدیدپذیر تا پایان برنامه که رسیدن به ظرفیت پنج هزار مگاوات مولد تجدیدپذیر در کشور نصب گردد که با افزایش این میزان ظرفیت، بالطبع تعداد مشاغل ایجاد شده نیز افزایش خواهد یافت. در سال‌های اخیر میزان اشتغال‌زایی در حوزه تجدیدپذیرها روندی رو به رشد داشته است. در حال حاضر تولید انرژی سالانه حدود ۱۵ مصرف آب شیرین در دنیا را به خود اختصاص می‌دهد که از این مقدار تقریباً ۱۱ درصد به منابع بازنمی‌گردد و نیروگاه‌های برق‌آبی، هسته‌ای و حرارتی بیشترین میزان مصرف آب را دارا هستند.
وی تصریح کرد: پیش‌بینی‌های جهانی در مورد اثرات توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بر مصرف آب در بخش انرژی حاکی از آن است که سیستم‌های انرژی که در آن‌ها فناوری‌های تجدیدپذیر غالب هستند، در مقایسه با سیستم‌های متداول به میزان آب کمتری برای تولید برق نیاز دارند. استخراج سوخت‌های فسیلی به آب تصفیه‌شده بیشتری نیاز دارد و به تقاضای بیشتر جهت شیرین‌سازی آب منجر می‌شود اما توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند منجر به کاهش آب مصرفی و استحصال‌شده گردد.
